نسبت رویکردهای مختلف به ذهن با امکان هوش مصنوعی قوی

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشتۀ فلسفۀ اسلامی، گروه فلسفه و کلام دانشکدۀ فلسفۀ اخلاق دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، قم، ایران

2 استاد، گروه فلسفه و کلام، دانشکدۀ فلسفۀ اخلاق، دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، قم، ایران.. قم

چکیده

نظریۀ هوش مصنوعی قوی در عصر حاضر، یکی از نظریات پرچالش و بااهمیت است که طرفداران و منکران بسیاری دارد. پاسخ به این مسئله، مستلزم داشتن رویکردی دربارۀ رابطۀ ذهن/نفس و بدن است. تفاوت رویکردها به تفاوت پاسخ به امکان و عدم امکان هوش مصنوعی قوی منجر می‌گردد. فلاسفۀ ذهن غربی و اسلامی دربارۀ رابطۀ ذهن/نفس و بدن تحلیل‌های متفاوتی ارائه داده‌اند. این تحقیق بر آن است که با روش تحلیلی - توصیفی نسبت میان دیدگاه‌های معروف دربارۀ رابطۀ ذهن/نفس و بدن را با امکان هوش مصنوعی قوی بررسی و ارزیابی کند. این نتیجه به دست آمد که نه‌تنها دوگانه‌انگاران بلکه حتی برخی یگانه‌انگاران فیزیکال نیز نمی‌توانند به‌درستی از امکان هوش مصنوعی قوی دفاع کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Relationship between Various Approaches to the Mind with the Possibility of Strong Artificial Intelligence

نویسندگان [English]

  • Seyyed Mohammd Qazavy 1
  • Ahmad Vaezy 2
1 PhD student, Islamic Philosophy, Department of Philosophy and Theology, Faculty of Moral Philosophy, Baqir al-Olum University, Qom, Iran
2 Professor, Department of Philosophy and Theology, Faculty of Moral Philosophy, Baqir al-Olum University, Qom, Iran.
چکیده [English]

Currently, the theory of strong artificial intelligence stands as a contentious and pivotal idea, having many proponents and opponents. Resolving this issue necessitates taking a stance on the mind-body or soul-body relationship. Diverse perspectives on the possibility or impossibility of strong artificial intelligence emerge from these differing approaches, as articulated by Western and Islamic philosophers of mind. This study employs an analytical-descriptive method to scrutinize the correlation between theories addressing the mind-body problem and the potential for strong artificial intelligence. The findings indicate that not only dualist perspectives but also some quarters of physicalist monism present challenges to the possibility of strong artificial intelligence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mind
  • body
  • strong artificial intelligence
  • dualism
  • monism
تامپسون، مل. (1395). آشنایی با فلسفه ذهن (مترجم: مهران داور، چاپ اول). تهران: نقش و نگار.
چرچلند، پاول. (1386). ماده و آگاهی (مترجم: امیر غلامی، چاپ اول). تهران: نشر مرکز.
خوشنویس، یاسر. (1389). انواع ویژگی‌های ذهنی و تمایز ذهنی - فیزیکی. نقدونظر، 15(57)، صص 5-22.
دکارت، رنه. (1371). اصول فلسفه )مترجم: منوچهر صانعی دره بیدی، چاپ دوم). تهران: انتشارات بین المللی الهدی.
دکارت، رنه. (1381). تأملات در فلسفه اولی (مترجم: احمد احمدی، چاپ سوم). تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
هارت، ویلیام. (1381). فلسفه نفس (مترجم: امیر دیوانی، چاپ اول). قم: انتشارات صداوسیما.
دیویس، مارتین. (1390). فلسفه ذهن (مترجم: مهدی ذاکری، چاپ اول). تهران: انتشارات حکمت.
راسل، استوارت جی؛ نورویگ، پیتر. (1391). AI راهبردی نوین (مترجم: دکتر حسین حاج‌رسولیها، چاپ اول). تهران: نیاز دانش.
صدرالمتألهین. (1981م).  الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة (ج3، 8 و 9، چاپ سوم). بیروت: دار إحیاء التراث.
طهماسبی، محمدرضا. (1385). رهیافت‌های بنیادین در هوش مصنوعی. حکمت و فلسفه، 2(6)، صص 25-47.
عباس‌زاده جهرمی، محمد. (1390). مقایسه تطبیقی ذهن و AI (چاپ اول). تهران: بنیاد پژوهشی فرهنگی پیمان غدیر.
عموسلطانی‌فروشانی، محمدمهدی. (1400). بررسی رابطه نفس و بدن از منظر حکمت متعالیه و نوخاسته‌گرایی (چاپ اول). قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
قاضوی،‌ سیدمحمد. (1402). بررسی انتقادی مبانی و لوازم انسان‌شناختی هوش مصنوعی قوی از منظر حکمت متعالیه (استاد راهنما: احمد واعظی). رسالۀ دکتری. دانشگاه باقرالعلوم (علیه السّلام)، دانشکدۀ فلسفۀ اخلاق، گروه فلسفه و کلام .
لو، جاناتان. (1389). مقدمه‌ای بر فلسفه ذهن (مترجم: امیر غلامی، چاپ دوم). تهران: نشر مرکز.
مسلین، کیت. (1391). درآمدی به فلسفه ذهن (مترجم: مهدی ذاکری، چاپ دوم). قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
مسلین، کیت. (1395). فلسفه ذهن از کتاب فهم فلسفه (مترجم: مهدی ذاکری، چاپ دوم). تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
موسوی، هادی. (1396). مسئله نفس و بدن در حکمت صدرائی با نگاهی به نوخاسته‌گرایی (چاپ اول). قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
نریمانی، نیما. (1400). بستار فیزیکی و استدلال به سود طبیعت‌گرایی؛ بررسی انتقادی. پژوهش‌های فلسفی کلامی، 23(90)، صص 73 -102.

Atmstrong, D. M. (1999). The Mind-Body problem: an opinionated introduction. Boulder: Westview Press.
Dreyfus, Hubert L & Dreyfus, Stuart E. (1992). Making A Mind Versus Modelling The Brain: Artifical Intelligence Back At A Branch-Point. The Philosophy of Artifical Intelligence (Bu Margaret A. Boden, Ed.). Oxford: Oxford University Perss.
Graham, George. (1993). Philosophy of Mind: An Introduction. Oxford & Cambridge: Blackwell.
Newell, Alen & Simon, Herbert A. (2006). Computer Science as Rmpirical Inquiry: Symbols and Search. Website: David J. Chalmers. Part.
Russell, S & Norvig, P. (2003). Artificial Intelligence: A Modern Approach. Pearson Education International.