هماهنگی قوا و ایده‌ها در امر زیبا و والا: مبنای ابعاد تربیتی نقد سوم کانت

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسنده

دانشیار، گروه پژوهش هنر، دانشکدۀ هنر، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

هدف مقاله این است که با روش توصیفی‌-‌تحلیلی با مبنا قراردادن هماهنگی و پرورش قوا و بحث ایده در امر زیبا و والا، ابعاد تربیتی نقد سوم کانت بررسی شود. طیف معانی و ابعاد تربیتی - بیلدونگی مرتبط با امر زیبا و والا، مانند پرورش قوا و روح، پرورش روح در معیت زیبای طبیعی و هنری، تکیه به غایت عقلانی و هماهنگی فاهمه‌-‌تخیل در امر زیبا، شکل‌گیری تصوری از کل در امر والای ریاضی و هماهنگی عقل‌-‌تخیل، تسلای خاطر و همدلی در چنین تجربه‌ای، پرورش قوا بر مبنای هماهنگی در شدیدترین ناهماهنگی آنها در امر والای پویا، پرورش قوا در راستای پرورش استعدادهای طبیعی و اخلاقی ویژۀ نوع انسان در ارتباط غیرمستقیم و مستقیم با ایده‌ها، تربیت مقدماتی اخلاقی در راستای ایدئال اخلاقی در ارتباط با غایت انسان و آمادگی برای جامعه‌پذیری بر مبنای لذتی که می‌توان در زیبا و در هماهنگیِ بازیافتۀ والا با دیگران برد، انضباط ذوق، حس مشترک به مثابۀ زمینۀ مقایسۀ احکام با یکدیگر و تصحیح خطاهای حکم زیبا و والا، نیز ارتقا و کمال قوای دخیل در امر زیبا و والا در مواجهه‌های مختلف، پیامدهای تربیتی امر زیبا و والا را در مسیر استعدادها و قوای نوع انسان پی می‌گیرد و وجه انسان‌شناختی نقد سوم را نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Harmony of Faculties and Ideas on the Beautiful and the Sublime: The Foundation of the Pedagogical Aspects of Kant’s Third Critique

نویسنده [English]

  • Farideh Afarin
Associate professor, Department of Art Research, Faculty of Art, University of Semnan, Semnan, Iran.
چکیده [English]

This article employs the descriptive-analytical method and explores the interplay of faculties and ideas associated with the beautiful and the sublime to investigate the pedagogical dimensions of Kant’s third critique. The educational implications of the beautiful and the sublime for human talents and faculties will be explored. The human-centric aspect of the third critique is illuminated through a range of pedagogical (Bildung) ideas and aspects connected to the beautiful and the sublime. These include nurturing faculties and the soul, fostering the soul in the presence of natural and artistic beauties, relying on rational ends, and establishing harmony between understanding and imagination in relation to the beautiful. Additionally, the article delves into forming a conception of the whole in the mathematical sublime, achieving harmony between reason and imagination, finding consolation and sympathy in such experiences, and developing faculties through harmony amidst their strongest disharmonies concerning the dynamic sublime. It further discusses nurturing faculties in alignment with the development of natural and moral talents unique to the human species, whether in direct or indirect connection to ideas. The article also touches on preliminary moral training in harmony with the moral ideal related to the human end and preparedness for sociability based on the pleasure derived from the beautiful and the recovered sublime harmony with others. Other aspects covered include disciplining one’s taste, recognizing common sense as the foundation for comparing judgments, and correcting errors in judgments regarding beauty and sublimity. The article concludes by advocating for the promotion and enhancement of faculties engaged in encounters with the beautiful and the sublime.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The beautiful
  • the sublime
  • harmony of psychological faculties
  • study of human nature

مراجع

آرنت، هانا. (1401). درس‌گفتاری در باب فلسفه سیاسی کانت (مترجم: سعید حاج‌رشیدیان، چاپ اول)، تهران:‌ اندیشۀ احسان.
آفرین، فریده. (1400). خوانش دلوز از رابطه امر واقعی و واقعیت در نقد اول و سوم کانت، پژوهش‌های هستی‌شناختی، 10(19)، صص 191-216. 10.22061/ORJ.2021.1513 doi:
آفرین، فریده. (1402). مطالعه نظریه نبوغ کانت در نقد سوم بر اساس معانی اصطلاح بیلدونگ. غرب‌شناسی بنیادین، 14(27)، صص 30-64. doi: 10.30465/OS.2023.43711.1877
اردبیلی، محمدمهدی. (1399). بیلدونگ: ریشه‌ها، کارکردها و دلالت‌ها. متافیزیک، 12(29)، صص 1-13. doi: 10. 22108/MPH.2020.117783.1172
اردبیلی، محمدمهدی. (1400). فلسفه فرهنگ از هردر تا نیچه (چاپ اول). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
برنهام، داگلاس. (1398). درآمدی بر نقد قوه حکم (مترجم: محمدرضا ابوالقاسمی، چاپ اول). تهران: نی. 
برونو، پاول. (1401). دیدگاه کانت در باب نبوغ (خاستگاه و کارکرد نبوغ در نقد سوم) (مترجم: حسام گودرزی، چاپ اول). تهران: طرح نو. 
دلوز، ژیل. )1389). فلسفه نقادی کانت رابطه قوا (مترجم: اصغر واعظی، چاپ دوم). 
تهران: نی.
دلوز، ژیل. (1396). انسان و زمان آگاهی مدرن: درس گفتارهای ژیل دولوز درباره کانت (مترجم: اصغر واعظی، چاپ اول). تهران: هرمس. 
عسکری‌زاده، فلورا؛ باقری، خسرو و حسینی، افضل‌السادات. (1399). پدیدارشناسی بیلدونگ، غرب‌شناسی بنیادی. 11(2). صص 143-167. doi.org/10.30465/os.2021.35768.1699  
کانت، امانوئل. (1393). نقد قوۀ حکم (مترجم: عبدالکریم رشیدیان). تهران: نی. 
کورنر، اشتفان. (1389). فلسفه کانت (مترجم: عزت‌الله فولادوند، چاپ سوم). تهران: خوارزمی.
گنزالس، آنا مارتا. (1399). فرهنگ، آموزش و نظریه اجتماعی در اندیشه کانت (مترجمان: زهره سعیدی و رضا ماحوزی، چاپ اول). تهران: کرگدن.
ونزل، کریستین هلموت. (1395). مسائل و مفاهیم کلیدی زیباشناسی کانت (مترجمان: داوود میرزایی و مانیا نوریان، چاپ اول). تهران: حکمت. 

Deleuze, G. (2004). Idea of Genesis In Kant`s Aesthetics. In Desert Island and Other texts ) Michael Taormina, Trans., David Lapoujade, Ed.). New York: Semiotext (e) Foreign Agents Series.
Gadamer, Hans-Georg. (2006). Truth and Method. London & New York: Continuum.
Geuss, R. (1996). Kultur, Bildung, Geist. History and Theory, pp.151-164.
Johansson, V. (2019). Wildly Wise in the Terrible Moment: Kant, Emerson, and Improvisatory Bildung in Early Childhood Education. Educational Philosophy and Theory, 51(5), pp. 519-530. DOI:10.1080/00131857.2017.1389270
Kant, I. (1987). Critique of  Judgement ) Werner S.Pluhar, Trans.(. Cambridge: Hackett Publishing Company.
Rodowick, D. N. (1994). Impure Memesis or the Ends of Aesthetic. In Deconstruction and The Visual Arts (Peter Brunette & David Wills, Eds.). Combridge: Combridge University Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار