سودگرایى اخلاقى

نوع مقاله : تخصصی

نویسنده

حسین اترک

چکیده

سودگرایى اخلاقى نظریه اى غایت گرا در باب اخلاق هنجارى, به مجموعه اى از نظریات گفته مى شود که غایت نهایى اخلاقى زیستن را خیر عمومى قرار داده و معیار درستى و نادرستى و باید و نباید اعمال را, (اصل سود)1 مى دانند. (اصل سود) یا (اصل بیشترین خوشى) اعمالى را که موجب بیشترین مقدار خوشى (یا خوش بختى, خوبى, خیر) براى بیشترین تعداد افراد مى شوند, درست و اعمالى را که موجب کاهش خوشى و افزایش ناخوشى مى شوند, نادرست مى شمارد.2 به عبارت دیگر, اصل سود معیار درستى و نادرستى را غلبه بیشتر خیر عمومى بر شرّ مى داند.3 سودگرایان در تعریف خوشى و ناخوشى (یا خیر و شرّ یا خوبى و بدى)4 به (لذّت و درد), (ارضاء مطلق امیال و عدم آن) یا (ارضاء امیال صحیح و ناصحیح) و هم چنین در وحدت و کثرت خوبى و بدى اختلاف دارند.5

عنوان مقاله [English]

سودگرایى اخلاقى

نویسنده [English]

  • husein atrak
همپتن, جین, فلسفه سیاسى, ترجمه خشایار دیهیمى, طرح نور, تهران, 1380.
پازارگاد, بهاءالدین, تاریخ فلسفه سیاسى, کتاب فروشى زوار, 1366.
فرانکنا, کى. ویلیام, فلسفه اخلاق, ترجمه هادى صادقى, انتشارات طه, چاپ اول, تابستان 1376.
مک ناتن, دیوید, نگاه اخلاقى; درآمدى بر فلسفه اخلاق, ترجمه حسن میاندارى, سازمان سمت, چاپ اول, 1383.
بلوم, ویلیام تئودور, نظریه هاى نظام سیاسى, ترجمه احمد تدین, نشر آران, 1373.
راسل, براتراند, اخلاق و سیاست در جامعه, ترجمه محمود حیدریان, انتشارات بابک, تهران, 1355.
براندت, ریچارد, اشکالات واقعى و ادعایى سودگرایى, ترجمه محمود فتحعلى, مجله ارغنون, شماره16, تابستان 1379, مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
مایکل, ساندل, لیبرالیسم و منتقدان آن, ترجمه احمد تدین, انتشارات علمى و فرهنگى, 1374.
وارنوک, مرى, فلسفه اخلاق در قرن بیستم, ترجمه ابوالقاسم فنائى, انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم, چاپ اول, 1381.
هولمز, رابرت ال, مبانى فلسفه اخلاق, ترجمه مسعود علیا, انتشارات ققنوس, تهران, 1382.
A. W. Hastings, Utilitarianism, in Encyclopedia of Religion and Ethics, ed. James Hastings, publisher: T & T clark, 2003.
Geoffrey Scarre, Utilitarianism, in Encyclopedia of Applied Ethics, Academic press, 1998.
David Lyons, Utilitarianism, in Encyclopedia of Ethics, ed. Lawrence C. Becker and Charlotte B. Becker, second Edition, New York and London, Routledge, 2001.
Routledge Encyclopedia of philosophy, ed. Edward Craiy, first published in 1998 by Routledge.
Frederick Copleston. S. J., A History of philosophy, published by Doubleday, 1966.
J.J.C. Smart, and Bernard Williams, Utilitarianism, for and against, cambridge university press, 1986.
Rihard B. Brandt, Morality, Utilitarianism and Rights, London, cambridge university press, 1992.
John Stuart Mill, Utilitarianism, Prometheus Books, New York, 1987.
J. J. C. Smart, Utilitarianism, in the Encyclopedia of philosohy, ed. Paul Edwards, Macmillan publishing, 1972.
Jeremy Bentham, An Introduction to the principles of morals and legislation, in Utilitarianism and other Essays, ed. Alan Ryan, penguin book, 1987.
Robert E. Goodin, Utility and the Good, in A companion to ethics, ed. peter Singer, Blanckwell, 1993.
John Searle, Speech Acts, cambridge university press, 1994.
Alasdair Mac Intyre, A short History of Ethics, Routledge, 1998.
G. E. Moore, principia Ethica, Pometheus Books, 1988.
G. E. Moore, Ethics, Oxford university press, 1965.
Brad Hooker, Rule-consequentialism, in Stanford Encyclopedia of philosophy. http://plato. Stanford.edu/entries/consequentialism-rule/