تبیین و تحلیل مفهوم وظیفه در اخلاق کانت

نوع مقاله : تخصصی

نویسنده

استادیار دانشگاه زنجان

چکیده

در این مقاله مفهوم وظیفه در اخلاق کانت را از سه منظر معناشناسی، معرفت‌شناسی و وجودشناسی مورد بررسی قرار داده‌ایم. به‌لحاظ معناشناسی وظیفه عملی است که شخص به انجام آن ملزم می‌شود. الزام، ضرورت یافتن یک فعل اختیاری تحت دستور عقل است. از منظر معرفت‌شناختی، عقل منشأ احکام و وظایف اخلاقی است؛ احکام اخلاقی، احکام تألیفی پیشینی هستند و امر مطلق راه تشخیص وظایف اخلاقی خود است. به عقیدۀ کانت، عقل کاشف احکام اخلاقی است نه جاعل آن. از منظر وجودشناختی، کانت به واقع‌گرایی اخلاقی باور دارد. وی انواع و اقسام مختلفی از وظایف را بر می‌شمارد. از نظر او احکام اخلاقی مطلق به معنای عدم مشروط بودن به یک غایت و استثناناپذیر هستند، ولی با این وجود، تعارض میان وظایف امکان ندارد. نظریۀ اخلاقی کانت بر پیش‌فرض‌های معرفت‌شناختی، انسان شناختی، ارزش‌شناختی متعددی مبتنی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explanation and Analysis of Obligation Concept in Kant’s Ethical Theory

نویسنده [English]

  • Hussein Atrak
چکیده [English]

This article is an attempt to examine the concept of obligation in Kantian ethic from three viewpoints of semantics, epistemology and ontology. On the basis of semantics, obligation is an act one is required  to do.  Requirement, then , is the a necessity of a free act under the rule of reason.  Epistemologically speaking, reason is the source of ethical rules and obligations. Morel rules are a priori synthetic ones and categorical imperative is that by which one can recognize his own moral duties. Reason as Kant believed not lays down but discovers moral rules. Ontologically Kant held ethical realism. He lists different kinds of duties. In his view the categorical moral rules are not conditioned to any end and thus not susceptible of any exception. There is no possibility of conflict among the moral obligations.   Ethical theory of Kant is based on different epistemological, humanological, and axiological assumptions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Moral Philosophy
  • Kant
  • obligation
  • categorical imperative.  

مراجع

  1. اتکینسون، آر. اف.، (1369) در آمدی بر فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ سهراب علوی نیا، تهران: ترجمه و نشر کتاب.
  2. اسکروتن، راجر، (1375) کانت، ترجمۀ علی پایا، تهران: طرح نو.
  3. پالمر، مایکل ، (1385) مسائل اخلاقی، ترجمۀ علیرضا آل بویه، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  4. کاپلستون، فردریک، (1360) کانت، ترجمۀ منوچهر بزرگمهر، تهران: دانشگاه صنعتی شریف.
  5. کانت، ایمانوئل، (1369) بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق، ترجمۀ حمید عنایت و علی قیصری، تهران: انتشارات خوارزمی.
  6. ــــــــــــ ، (1383الف) مابعدالطبیعه اخلاق: مبانی مابعدالطبیعی تعلیم فضیلت(فلسفه فضیلت)، ترجمۀ منوچهر صانعی دره‌بیدی، تهران: انتشارات نقش و نگار، چاپ دوم.
  7. ــــــــــــ ، (1383ب) مابعدالطبیعه اخلاق: مبانی مابعدالطبیعی تعلیم حق(فلسفه حقوق)، ترجمۀ منوچهر صانعی دره بیدی، تهران:‌ انتشارات نقش و نگار، چاپ دوم.
  8. ــــــــــــ ، (1385) نقد عقل عملی، ترجمۀ انشاء‌الله رحمتی، تهران: انتشارات نورالثقلین، چاپ دوم.
  9. ــــــــــــ ، (1388) درس‌های فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ منوچهر دره‌بیدی، تهران: انتشارات نقش و نگار، چاپ چهارم.
  10. کورسگارد، کریستین، (‌1379) «سرچشمه ارزش از نظر ارسطو و کانت»،‌ ترجمۀ محسن جوادی، مجله‌ ارغنون،‌ ش 16.
  11. محمودی،‌ سیدعلی، ‌(1383) فلسفۀ سیاسی کانت،‌ تهران: نشر نگاه معاصر، چاپ دوم.
  12.  Kain, Patrick, Paul (2010), Kant’s Moral Constructivism and his Conception of Legislation, Available at:http://www.bu.edu/wcp/Papers/TEth/TEthKain.htm
  13. Kant, Immanuel, (1997) Critique of Practical Reason, Translated and Edited by Mary Gregor, Cambridge university press.
  14. _____, (1964) Groundwork of Metaphysic of Morals, Translated and analyzed by H. J. Paton, Harper and Row Publish.
  15. Pojman, Louis, P., (1999) Ethics, Discovering Right and Wrong, Wadsworth Publishing Company.
  16. Caygill, Harward, (1995) A Dictionary of Kant, Blackwell.
  17. Johnson, Robert, (2004) “Kant’s Moral Philosophy” in Stanford Encyclopedia of Philosophy.

 Available at http://plato.stanford.edu/entries/Kant-moral

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار