مفهوم "توانایی" و راهکار شرطی مور

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسنده

گروه فلسفه، دانشکده ادبیات دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

عبارتِ فاعل از " توانایی انجام فعل به گونۀ دیگر" برخوردار است به چه معناست. مباحث بسیاری در فلسفه معاصر پیرامون معنای این عبارت مطرح شده است. جی ای مور در کتاب اخلاق استدلال کرده است که فاعل از توانایی انجام فعل به گونۀ دیگر برخوردار است تنها اگر به گونۀ دیگر انتخاب کرده باشد. نخستین بار آستین ردیّه‌ای بر تحلیل شرطی مور نگاشته است. او معتقد بود که دسته‌ای از جملات با ظاهر شرطیه - اگر-آنگاه - به معنای واقعی شرطیه‌ محسوب نمی‌شوند، مثل این گزاره که " می‌توانستم به گونۀ دیگر عمل کنم اگر آنگونه می‌خواستم". پس از او، چیزم و لرر تلاش کرده‌اند هر گونه تحلیل شرطی از عبارت "S می‌تواند X را انجام دهد" را رد کنند. به نظر آنها گزاره‌هایی با قالبِ "اگر C محقق باشد S عمل X را انجام خواهد داد" با گزارۀ ""S می‌تواند عمل X را انجام دهد" هم‌معنا نیست. بروس آون معادلۀ بالا را معادله‌ای درست می‌داند و معتقد است که استدلال چیزم و لرر حاوی نوعی مصادره به مطلوب است. در این مقاله ضمن مروری بر این بحث، مدعای طرفین را بررسی کرده و خواهم گفت که اشکال‌های بروس آون قانع کننده نیستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

“Can” and Moor’s conditional analysis

نویسنده [English]

  • Bahram Alizade
Department of philosophy faculty of humanities and social science kharazmi university
چکیده [English]

What it means to say that agents have the ability to do otherwise? There has been much debate in recent philosophy about the meaning of this notion. G. E. Moore argued in his Ethics that one could do otherwise, only if one had chosen to do otherwise. Austin rejected the conditional analysis, and provides a decisive refutation of it. He argued that some "if-then" sentences, like "I could have done otherwise if I had wanted to”, are not genuinely conditional propositions. Chisholm and Lehrer have attempted to refute any analysis of ‘S can do X’ in terms of a conditional. They have argued that "If C, then S X's" cannot mean "s can X,". Bruce Aune objected to Lehrer’s proof. He argued that the above equivalence is true, and their argument is circular and it does beg the question. In this paper, I’ll present an overview of the debate and try to show that Aune’s objections are unsatisfactory.

کلیدواژه‌ها [English]

  • “Can”
  • “Ability to do otherwise”
  • “Conditional analysis”
  • “Freedom”
  • “Moor”