صورت‌بندی نظریۀ ابن ‌سینا دربارۀ کیفیات محسوس

نوع مقاله : تخصصی

نویسنده

pouresmail@isca.ac.ir

چکیده

برخی کیفیات محسوس را کیفیات اشیای بیرونی می‌دانند؛ برخی از طرفداران این دیدگاه معتقدند که ما در ادراک حسی به‌طور مستقیم و بی‌هیچ واسطه‌ای از این کیفیات مطلع می‌شویم و برخی دیگر از طرفداران این دیدگاه معتقدند که ما به واسطۀ امور دیگری به این کیفیات علم پیدا می‌کنیم. برخی دیگر هم کیفیات محسوس را کیفیات خود ذهن یا حس می‌دانند. در این مقاله نشان داده می‌شود که ابن ‌سینا طرفدار تقریر خاصی از واقع‌گرایی نامستقیم است؛ یعنی این دیدگاه که کیفیات محسوس کیفیت‌های اشیای بیرونی‌اند و مُدرِک به‌واسطۀ صورت‌های انتزاعی خاصی از آنها مطلع می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Formulation of Avicenna’s View of Sense Qualities

نویسنده [English]

  • Yasser Pouresmail
چکیده [English]

Some philosophers take sense qualities to be the qualities of external objects. According to some proponents of this view, we are aware of these qualities in our perception without any medium, while others believe that we are aware of these qualities by being aware of things that mediate between us and the external objects. However, others take these qualities to be qualities of the mind. In this paper, I will show that Avicenna subscribes to a particular version of indirect realism; the view that takes sense qualities to be the qualities of external and the subject becomes aware of these qualities by being aware of their abstract forms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sense qualities
  • Perception
  • direct realism
  • indirect realism
  • mental form
1.   ابن ‌سینا،‌ (1963م) المنطق من کتاب الشفاء، مصر،‌ القاهره: المطبعة الأمیریة.
2.   ـــــــ ، (1988م) النفس من کتاب الشفاء، پاریس: انتشارات مؤسسه عربی و اسلامی.
3.   ارسطو، متافیزیک، (1385) ترجمۀ محمدحسن لطفی، تهران: انتشارات طرح نو، چاپ دوم.
4.   پوراسماعیل، یاسر، (1388) «نظریات محتوا؛ معناشناسی غایی و معناشناسی عصبی»، نقدونظر، شمارۀ 57، سال چهاردهم، شماره دوم، 86-127.
5.   ـــــــ ، (1389) «استدلال‌های به سود و زیان بازنمودگرایی»، نقدونظر، شمارۀ 58، سال پانزدهم، شمارۀ دوم.
6.   شیرازی، محمد ابن ابراهیم (صدرا)، (1981م) الحکمة المتعالیة، فی الأسفار العقلیة الأربعة، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
 
7.   Block, N., (2002) "Mental Paint," Martin Hahn & B. Ramberg (eds.), Reflections and Replies: Essays on the Philosophy of Tyler Burge, MIT Press.
8.   Byrne, A., (2001) "Intentionalism Defended," Philosophical Review, 110 (2):199-240