بررسی نظریۀ جسمانیةالحدوث و روحانیةالبقاءبودن نفس

نوع مقاله : تخصصی

نویسنده

mousavihadi3@gmail.com

چکیده

نظریۀ جسمانیةالحدوث و روحانیةالبقاء بودنِ نفس نظریه‏ای است که نه‌تنها به چگونگی پیدایش نفس انسان اشاره دارد، بلکه به ماهیت نفس نیز اشاره دارد. ملا‌صدرا از مسیر اصول بدیع فلسفه خود و به‌ویژه حرکت جوهری به نظریه‌‌ای راه می‌‌یابد که ماهیت نفس آدمی را در پیدایش موجودی جسمانی می‌‌داند. این نفس جسمانی با حرکت جوهری‌‌ مراتب پایین وجود را پشت سر می‌‌گذارد تا به مرتبۀ بالای وجود که تجرّد نفس است، برسد. این نظریه افزون بر این‌که از اصول عام حکمت متعالیه بهره می‌گیرد، اصول خاص خود را دارد که شناخت آنها فرایند اثبات این نظریه در دستگاه فلسفی ملا‌صدرا را ملموس‌‌تر می‌‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Bodily Origination and Spiritual Subsistence of the Soul

نویسنده [English]

  • Hadi Mousavi
چکیده [English]

The theory of "bodily origination and spiritual survival of the soul" not only points out to the circumstances of the emergence of the human soul but also indicates the essence of the soul. Through his novel principls and especially by substantial motion, Mulla Sadra arrives at the theory in which human nature at the moment of its emergence is a bodily entity. This bodily soul passes the first rank of existence by substantial motion to the extent that reaches the highest rank of existence which is spiritual. Besides that, this theory uses the common principles of transcendent theosophy; it also has its own principles, that knowing them can make this theory more understandable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • emergence of soul
  • spiritual emergence of soul
  • physical emergence of soul
  • Mulla Sadra
  1. ابن سینا، (1383)رساله نفس، حواشی موسی عمید، همدان: دانشگاه بوعلی سینا و انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
  2. ـــــــ ، النفس من کتاب الشفاء، (1385) تحقیق و تصحیح: حسن حسن‌زاده آملی، قم: مؤسسه بوستان کتاب.
  3. حسن‌زاده آملی، حسن، (1362) دروس معرفت نفس، ج2، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
  4. سهروردی، شیخ شهاب الدین، (1380)مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج4، الالواح العمادیة، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  5. شیرازی، محمد ابن ابراهیم (ملاصدرا)، (1990م)الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، ج1،2،3،4و8، بیروت: دار الاحیاء التراث العربی.
  6. ـــــــ ، (1383) الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، ج3، تعلیقه و تصحیح: حسن حسن‌زاده آملی، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  7. ـــــــ ، (1382) الشواهد الربوبیة فی مناهج السلوکیة، تصحیح و تحقیق: مصطفی محقق داماد، تهران: انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  8. ـــــــ ، (بی‏تا) کتاب العرشیة، ترجمۀ غلامحسین آهنی، اصفهان: انتشارات مهدوی.
  9. رازی، فخر الدین (فخر رازی)، (1429ه‍.ق) المباحث المشرقیة، ج2، قم: ذوی القربی.
  10. طوسی، خواجه نصیر الدین، (1384) شرح الاشارات و التنبیهات، تحقیق: کریم فیضی، قم: انتشارات مؤسسه مطبوعات دینی.
  11. عبودیت، عبد الرسول، (1385) درآمدی بر نظام حکمت صدرائی، ج1، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی (سمت) و مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.
  12. مصباح یزدی، محمدتقی، (1375)شرح جلد هشتم اسفار اربعه، ج1و2، تحقیق: محمد سعیدی مهر، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.
  13. مجلسی، محمدباقر، (2006م) لوح فشرده معجم موضوعی بحار الانوار، تهران: مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.