باز هم برهان صدیقین علامه طباطبایی

نوع مقاله : تخصصی

نویسنده

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

چکیده

به باور برخی، برهانی که علامة طباطبایی در حاشیة اسفار برای اثبات وجود خداوند مطرح کرده‌ است، بر هیچ اصل یا مسئلة فلسفی مبتنی نیست. در این نوشتار نشان می‌دهیم که این گفته نادرست است و برهان علامه، بدون بهره‌گیری از دو نظریة فلسفی، یعنی نظریة حداکثری مطابقت با عالم وجود و نظریة تعمیم‌یافتة وحدت شخصی وجود به سرانجام مطلوب نمی‌رسد. نوشتار حاضر به شرح و بسط برخی نکات مطرح‌شده در مقالة پیشین نگارنده با نام «تأملی در برهان صدیقین به تقریر علامة طباطبایی»، می‌پردازد و تلاش دارد به انتقاداتی که بر آن مقاله ایراد شده است، پاسخ گوید.


 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

53

نویسنده [English]

  • mahmood morvarid
1. جوادی آملی، عبدالله، تبیین براهین اثبات وجود خدا، قم، انتشارات اسراء، 1378.
2. ـــــــــــــــ ، شرح حکمت متعالیه، بخش یکم از جلد ششم، تهران، انتشارات الزهراء، 1368.
3. سلیمانی امیری، عسکری، «پیراستگی برهان صدیقین علامه طباطبایی»، نقدونظر، سال دوازدهم، شماره سوم و چهارم، بهار و تابستان 1386.
4. طباطبایی، سید‌محمد‌حسین، تعلیقات بر الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، بیروت، دار احیاءالتراث العربی، 1410 ه‍ .ق.
5. ـــــــــــــــ ، نهایة الحکمة، مرکز انتشارات دارالتبلیغ اسلامی، قم، بی‌تا.
6. مروارید، محمود، «تأملی در برهان صدیقین به روایت علامه طباطبایی»، نقدونظر، سال دوازدهم، شمارۀ اول و دوم، بهار و تابستان 1386.
7. معلمی، حسن، «تأملی در یک برهان»، معارف عقلی، شمارۀ 4، تابستان 1386.
8. Kripke, S., Naming and Necessity, Oxford: Basil Blackwell Ltd, 1980.
9. McGinn, C., Logical Properties, Oxford: Clarendon Press, 2000.
10. Oppenheimer, P. and Zalta, E., "On the Logic of Ontological Argument", Philosophical Perspectives, 5, Philosophy of Religion, 1991.
11. Plantinga, A., "De Re et De Dicto", Nous, Vol. 3, No. 3, 1969.
12. __________ , The Nature of Necessity, Oxford: Oxford University Press, 1974.