اعتیاد اینترنتی از منظر اخلاقی و آسیب‌های اخلاقی آن

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

2 کارشناس ارشد اخلاق اسلامی

چکیده

امروزه استفاده از اینترنت جزء جدانشدنی زندگی انسان‌ها گشته است. از اینترنت در مدرسه‌ها، دانشگاه‌ها، بانک‌ها، امور تجاری، ارتباط‌های اجتماعی و... استفاده می‌شود. با همه فوایدی که اینترنت برای پیشبرد زندگی اجتماعی به همراه دارد، آسیب‌هایی را نیز به دنبال داشته که یکی از این آسیب‌ها، استفاده بیش‌ازحد از این فناوری بوده که از آن به اعتیاد اینترنتی تعبیر می‌شود. تاکنون پژوهش‌های زیادی درباره علل و زمینه‌های ایجاد اعتیاد اینترنتی انجام‌شده و آسیب‌های اخلاقی مانند اعتیاد به هرزه‌نگاری برای آن برشمرده شده است. مسئله این پژوهش آن است که اگر فرض کنیم کاربر از اینترنت به‌صورت کاملاً اخلاقی استفاده ‌کند و هیچ‌گونه رفتار غیراخلاقی مثل هرزه‌نگاری، هرزه‌بینی، ارتباط صمیمی و خارج از شرع و اخلاق با غیر هم‌جنس و ... انجام ندهد، آیا استفادۀ افراطی از اینترنت به‌لحاظ اخلاقی مجاز است؟ آیا استفاده بیش‌ازحد از اینترنت آسیب‌های اخلاقی به بار نمی‌آورد؟ در این مقاله به بررسی این مسائل از منظر اخلاق اسلامی پرداخته می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Internet Addiction From a Moral Perspective and its Ethical Pathology

نویسندگان [English]

  • alireza alebouyeh 1
  • Ali Akbar Shameli 2
1 Assistant professor at the Islamic Sciences and Culture Academy
2 PhD student of Islamic Ethics
چکیده [English]

Today, the Internet has become an inseparable part of human life. The internet is used in schools, universities, banks, business and social relationships, etc. Although the Internet is beneficial for social life, it has some problems, such as the excessive use of this technology that is called Internet addiction. So far, a lot of research on the causes and context of the creation of internet addiction and its problems has been done, and in these researches, lots of problems including ethical problems have been mentioned. If we assume that the user has used the Internet as quite ethical, and not doing any unethical behavior such as pornography and lewd counter-religious intimate heterosexual relationship, is the excessive use of the internet morally right? Will the excessive use of the Internet, in this case, cause moral problems? In this paper, these issues will be discussed from the perspective of Islamic morality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • addiction
  • Internet addiction
  • Ethics
  • applied ethics
  • Islamic ethics
* قرآن‌کریم
** نهج‌البلاغه
1. ارسطو (1381)، اخلاق نیکوماخوس، ترجمه ابوالقاسم پورحسینی، تهران: دانشگاه تهران.
2. تجلیل‌تبریزی، ابوطالب (بی‌تا)، معجم المحاسن والمساوی، 19جلد، مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین، قم: چاپ اول.
3. جوادی آملی، عبدالله (1393)، تفسیر تسنیم، 37 جلد، قم: انتشارات اسراء.
4. ـــــــــــــــ (1394)، مفاتیح الحیاه، قم: انتشارات اسراء، چاپ صد و هشتاد و هفت.
5. ـــــــــــــــ (1387)، مراحل اخلاق در قرآن، قم: انتشارات اسراء، چاپ هفتم.
6. خزاعی، زهرا (1387)، «اخلاق فضیلت و اخلاق دینی»، پژوهش‌نامه اخلاقی، ش 1.
7. دهخدا، علی‌اکبر (1338)، فرهنگ لغات، تهران: چاپ سیروس.
8. طباطبایی، محمدحسین (1373)، تفسیر المیزان، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ پنجم.
9. غزالی، محمد (1361)، کیمیای سعادت، تهران: انتشارات طلوع و انتشارات زرین، چاپ اول.
10. ـــــــــــــــ (1368) احیاء علوم الدین، ترجمه مؤید الدین محمد خوارزمی، به‌کوشش حسین خدیوجم، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
11. کلینی، محمد بن یعقوب (1388)، الکافی، 8 جلد، تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم.
12. گیدنز، آنتونی (1386)، جامعه‌شناسی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
13. معین، محمد (1364)، فرهنگ فارسی، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر، چاپ هفتم.
14. نراقی، مهدی (1392)، جامع السعادات، ترجمه کریم فیضی، قم: انتشارات قائم آل محمد، چاپ چهارم.
15. راس، دیوید (1377)، ارسطو، ترجمه مهدی قوام صفری، تهران: فکر روز، چاپ اول.
16. پاپکین، ریچارد و آوروم استرول (1374)، کلیات فلسفه، ترجمه و اضافات دکترسیدجلال الدین مجتبوی، تهران: حکمت، چاپ دهم.
17. گروهی از مترجمان (1378)، تاریخ فلسفه اخلاق غرب، ویراسته: لارنس سی بکر، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چاپ اول.
18. Beard, Keith. W. (2011), “Working with Adolescents Addicted to the Internet” In: Kimberly S. Young, Cristiano Nabuco de Abreu (eds.), Internet Addictiona Handbook and Guide to Evaluation and Treatment, Aj Larner, Wcnn, Liverpol, Publisher: Hoboken, Nj: John Wiley & Song.
19. Bessière Katherine, Kiesler Sara, Kraut Robert, and Boneva Bonka (2008), “Effects of Internet Use and Social Resources on Changes in Depression” Information, Communication & Society, Vol. 11.
20. Caplan Scotte and Andrew C. High (2011), “PsychosocialWell-Being and Problematic Internet Use, ” in: Kimberly S. Young Cristiano Nabuco de Abreu (eds.), Internet Addictiona Handbook and Guide to Evaluation and Treatment, Aj Larner, Wcnn, Liverpol, Publisher: Hoboken, Nj: John Wiley & Song.
21. Goldberg (1996), “Internet Addiction Electronic Message Posted 21. to Research Discussion list,” [Online] available: http://www.rider.edu/users/suler/psycyber/supportgp.htm.
22. Greenfield, David (2011), “The Addictive Properties of Internet Usage,” in: Kimberly S. Young Cristiano Nabuco de Abreu (eds.), Internet Addictiona Handbook and Guide to Evaluation and Treatment, Aj Larner, Wcnn, Liverpol, Publisher: Hoboken, Nj: John Wiley & Song.
23. Grohol, John (2012), “Internet Addiction Guide”, A Resource for Objective, Useful Information about Internet Addiction, a Theorized Disorder, http://psychcentral.com/netaddiction.
24. Koc Mustafa (2011), “Internet Addiction And Psychopatology,” Tojet: The Turkish Online Journal of Educational Technology – January, vol. 10, in: http://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ926563.pdf
25. Kraut, R. Patterson, M. Lundmark, V. Kiesler, S. Mukopadhyaay, T. & Scherlis (1998), “Internet Paradox: A social technology that reduces social involvement and psychological wellbeing?” American Psychologist, in: http://kraut.hciresearch.org/files/articles/kraut98-InternetParadox.pdf
26. Lim, Jin-Sook and et al (2004), “A Learning System for Internet Addiction Prevention,” Proceedings of the IEEE International Conference on Advanced Learning Technologies (ICALT 04), Korea Nat. Univ. of Educ. South Korea.
27. Suler, john (2004), “computer and syberspace addiction,” in: International Journal of Applied Psychoanalytic Studies, Article first published online, Vol. 1.
28. Tsai, Hsing Fang& Cheng, Shu Hui& Yeh, Tzung Lieh& Shih, Chi-Chen& Chen, Kao Ching& Yang, Yi Ching& Yang, Yen Kuang (2009), “The risk factors of Internet addiction—A survey of university freshmen,” in: Psychiatry Research, Vol. 167.
29. Wang, W. (2001), “Internet Dependency and Psychosocial Maturity Among College Students,” in: International Journal of Human-Computer Studies, Vol. 55.
30. Young Kimberly S. Abreu Cristiano Nabuco de (eds.), Internet Addictiona Handbook and Guide to Evaluation and Treatment, Aj Larner, Wcnn, Liverpol, Publisher: Hoboken, Nj: John Wiley & Song.
31. Young, K. S. & Case, C. J. (2004) “Internet Abuse In the Workplace: New Trends In Risk Management,” in: Cyberpsychology & Behavior, Vol. 7, No. 1.
32. Young, Kimberly S. (2011), “Clinical Assessment of Internet-Addicted Clients,” in: Kimberly S. Young Cristiano Nabuco de Abreu (eds.), Internet Addictiona Handbook and Guide to Evaluation and Treatment, Aj Larner, Wcnn, Liverpol, Publisher: Hoboken, Nj: John Wiley & Song.
33. __________ (1996), “Internet Addiction: The Emergence of a New Clinical Disorder” in: CyberPsychology and Behavior, Vol. 1 No. 3.
34. __________ (2004), “Internet Addiction a New Clinical Phenomenon and Its Consequences”, St. Bonaventure University Center for Online Addiction, American Behavioral Scientist, No. 48(4).
35. Young, Kimberly (n.d), “Assessment of Internet Addiction”, The Center for Internet Addiction Recovery, in: http://netaddiction.com
36. Young, Kimberly S. Xiao Dong Yue, and Li Ying (2011), “Prevalence Estimates and Etiologic Models of Internet Addiction,” in: Kimberly S. Young Cristiano Nabuco de Abreu (eds.), Internet Addictiona Handbook and Guide to Evaluation and Treatment, Aj Larner, Wcnn, Liverpol, Publisher: Hoboken, Nj: John Wiley & Song.