چالش ابطال‌پذیری باورهای دینی

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف

2 استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب

3 دانشجوی دکتری الهیات مسیحی، دانشگاه ادیان و مذاهب

چکیده

به‌ موازات پیدایش عصر علم و گسترش نگرش‌های تجربی به جهان، باورهای دینی همواره مورد هجمه و طرد تجربه‌گرایان بوده است. پیش‌روی این جهان‌بینی افراطی با ظهور مکتب پوزیتویسم منطقی در فلسفه علم به دعوی بی‌معنایی باورهای دینی انجامید. در چنین فضایی که دست‌یابی به محملی برای گفت‌وگو میان مکتب‌های تجربه‌گرا و معتقدان دینی دور از انتظار می‌نمود، آنتونی فلو با معرفی معیار ابطال‌پذیری به‌عنوان شرط معناداری باورهای دینی، چالشی را مطرح کرد که به بحثی پرشور میان تجربه‌گرایان و معتقدان به ادیان انجامید. چالش فلو بارها تجدید چاپ شد و واکنش‌های موافق و مخالف متعددی را برانگیخت که بیشتر در کوتاهی و ابهام نوشتار فلو ریشه داشت. نوشتار حاضر بر آن است تا ضمن واکاوی واکنش‌های پیش‌‌گفته، تحلیلی تفصیلی از چالش فلو صورت دهد و بینش مهم نهفته در آن را آشکار سازد؛ بینشی که نه‌تنها از ارزش‌های دینی چیزی نمی‌کاهد، بلکه بنیادی برای روشنگری مدعای باورهای دینی و سرآغازی برای گام‌نهادن در قلمرو زبان دین است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Challenge of the Falsifiability of Religious Beliefs

نویسندگان [English]

  • Mohsen Moghri 1
  • Mahdi Lakzaei 2
  • Ahmad Moghri 3
1 MA, Philosophy of science department, Sharif University of Technology.
2 Assistant professor, University of Religions and Denominations.
3 PhD Student, Christian theology, University of Religions and Denominations.
چکیده [English]

Since the age of science emerged and empirical views of the world were developed, religious beliefs have been under attack by empiricists. With the emergence of logical positivism in the philosophy of science, this radical worldview led to the claim that religious beliefs are meaningless. In such a context where it seemed unexpected for there to be a dialogue between empiricists and religious believers, Anthony Flew introduced the criterion of falsifiability as the condition for the meaningfulness of religious beliefs, and this led to a heated debate between empiricists and religious believers. Flew’s Challenge was frequently reprinted and gave rise to many positive and negative reactions rooted in the brevity and ambiguity of Flew’s writing. In this paper, we examine such reactions to Flew’s view and then provide a detailed analysis of his challenge, unveiling the significant insight lurking in it; an insight that not only does not degrade religious values, but provides a foundation to elucidate religious beliefs and issues concerning the language of the religion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Flew’s Challenge
  • Falsifiability
  • Meaningfulness
  • Religious Beliefs
  • Logical Positivism

مراجع

1. پترسون، مایکل، و دیگران (1379)، عقل و اعتقاد دینی، ترجمه احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، تهران: طرح نو.
2. Alston, William P. (2004), “Religious language and verificationism,” P. Copan & P. Moser (eds.), The Rationality of Theism, London and New York: Routledge.
3. Davis, Stephen T. (1975), “Theology, Verification and Falsification,” International Journal for Philosophy of Religion, Vol. 6, No. 1.
4. Flew, Antony; Hare, R. M. and Mitchell, Basil (1955), Theology and Falsification, New Essays in Philosophical Theology, London: SCM Press.
5. Flew, Antony (2007), There is a God, New York: Harper Collins.
6. Harris, James F. (2002), Analytic Philosophy of Religion, Kluwer Academic Publishers.
7. Heimbeck, R. S. (1969), Theology and Meaning: A Critique of Metatheological Scepticism, Stanford: Stanford University Press.
8. Kellenberger, J. (1969), The Falsification Challenge, Religious Studies, Vol. 5, No. 1.
9. Nielsen, Kai (1966), “On Fixing the Reference Range of 'God',” Religious Studies, Vol. 2, No. 1.
10. Nielsen, Kai (1971), Contemporary Critiques of Religion, London: MacMillan Press.
11. Plantinga, Alvin (1975), God and Other Minds, London: Cornell University Press.
12. Swinburne, Richard (2005), Faith and Reason, Oxford: Clarendon Press.
13. Yandell, Keith (1971), Basic Issues in the Philosophy of Religion, Boston: Allyn and Bacon.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار