متعلق شوق و اراده از منظر پاره‌ای از اصولیان

نوع مقاله : تخصصی

نویسنده

Muhammadi3@Yahoo.com

چکیده

دانشوران علم اصول در مسئلة معروف تعلق امر به طبایع یا افراد به تبیین متعلق شوق و اراده نیز پرداخته‌اند. معمولاً این بحث در علم اصول این‌گونه مطرح می‌شود که اراده و شوق آیا به طبیعت تعلق می‌گیرد یا به فرد. البته، تفسیرهای متفاوتی از طبیعت و فرد و نسبت میان آنها مطرح شده است. با این‌که مسئلة یادشده در اساس مسئله‌ای فلسفی است، فیلسوفان مسلمان کمتر به آن پرداخته‌اند؛ اما اصولیان توجه جدی به آن داشته و دیدگاه‌های جالب توجه و متفاوتی در این‌باره مطرح کرده‌‌اند. نوشتار حاضر نخست به گزارش و بررسی برخی از مهم‌ترین دیدگاه‌های اصولیان در این‌باره می‌پردازد و در نهایت، دیدگاهی را در معرض نقد خوانندگان قرار می‌دهد که به نظر می‌رسد بر دیگر نظریه‌های مطرح‌شده در این نوشتار برتری دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Object of Desire and Will from Methodological Principles of Jurisprudence

نویسنده [English]

  • Alireza Muhammadi
چکیده [English]

Scholars of methodology of jurisprudence (usul  fiqh) in discussing whether the object of an imperative is nature (essence) of thing or its individuals are to explain the object of desire and that of will as well. The question is whether a desire is directed to a nature of thing or to its individual.   Various interpretations are given of nature, individual and their relation. This is philosophical problem in principle but few Muslim philosophers dealt with it. Doctors of usul fiqh, however, are seriously interested in this issue and presented various interesting views on the matter. This article first a brief account and examination of the most prominent views of them and finally offers a different point of view to be studied as privileged view in comparison to its alternatives concerned.

کلیدواژه‌ها [English]

  • desire
  • Will
  • object of desire
  • existence
  • existentiate
  • nature (essence)
  • individual
1. اصفهانی، محمدحسین )1414ﻫ.ق( نهایة الدرایة فی شرح الکفایة، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
2. تبریزی، میرزاجواد (1382ﻫ.ش) دروس فی مسائل علم الاصول. قم.
3. خراسانی، محمدکاظم(1409ﻫ.ق)کفایة الاصول، قم: مؤسسة آل البیت.
4. سبحانی، جعفر(1367ﻫ.ش) تهذیب الاصول؛ تقریراً لأبحاث السید الخمینی. قم: دار الفکر.
5. سبزواری، ملاهادی (1416ﻫ.ق) شرح المنظومه، تهران: نشر ناب.
6. شاهرودی، سیدمحمود (1417ﻫ.ق) بحوث فی علم الأصول؛ تقریراً لأبحاث السید الصدر. قم: مؤسسة دائرة المعارف الفقه الاسلامی.
7. شهیدی، محمدتقی (بی‌تا) ابحاثٌ اصولیة، بی‌جا.
8. شیرازی، محمد ابن ابراهیم(1419ﻫ.ق) الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، قم: مکتبة الرشد.
9. عراقی، آقا ضیاء‌الدین(1405ﻫ.ق) نهایة الأفکار، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
10. مؤمن قمی، محمد (1419ﻫ.ق) تسدید الاصول، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
11. مصباح یزدی، محمدتقی(1405ﻫ.ق) التعلیقة علی نهایة الحکمة، قم: مؤسسه در راه حق.