پارادوکس تأیید، بررسی راه‌حل‌های مبتنی بر ردّ شرط هم‌ارزی و چند راه حل دیگر

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه تهران، پردیس فارابی

چکیده

دو اصل مهمی که تشکیل‌دهندۀ پارادوکس تأیید هستند، عبارتند از: 1. اصل یا معیار نیکو؛ 2. اصل یا شرط هم‌ارزی؛ راه‌حل‌های مطرح‌شده برای حل پارادوکس تأیید نیز بر همین مبنا در دو دسته کلی قابل دسته‌بندی هستند: نخست‌، راه‌حل‌هایی که بر رد یا اصلاح معیار نیکو مبتنی‌اند؛ دوم،‌ راه‌حل‌هایی که بر رد یا اصلاح شرط هم‌ارزی مبتنی هستند. در مقاله حاضر، با توصیف اجمالی پارادوکس تأیید، به چهار راه حل پرداخته‌ایم. دو راه حل نخست بر رد یا تعدیل شرط هم‌ارزی مبتنی‌اند. راه حل سوم (دیدگاه لیپتون) به نظر نگارنده مبتنی بر رد معیار نیکو و راه حل چهارم به نوعی برگرفته از مباحث منطق جدید و با تمرکز بر محتوای وجودیِ موضوع دو قضیه اصل و عکس نقیض آن است. در پایان این بررسی، دیدگاه خود را در این زمینه بیان کرده‌ایم. در دیدگاه خود، جنبه منطقی بحث را از جنبه روان‌شناختی و در جنبه منطقی نیز دو بعد ایجابی و سلبی را از یک‌دیگر تفکیک کرده‌ایم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Paradox of Confirmation; An Examination of Solutions Based on the Rejection of Equivalence Condition and Some Other Solutions

نویسنده [English]

  • Mansour Nasiri
چکیده [English]

The Paradox of Confirmation is a result of two principles: first, Nicod's principle or criterion; second, the equivalence principle or condition. Thus solutions proposed for the paradox are of two types: first, the ones based on rejecting Nicod's principle, and second, the ones based on the rejection of equivalence condition. In the present paper, I will review the Paradox of Confirmation and four solutions to it, two of which are based on the rejection of the equivalence condition. The third (Lipton's) is, in my view, based on the rejection of Nicod's principle, and the fourth is somehow derived from issues in modern logic and is focused on the existential content of the subject-matter of two theorems of the principle and its contraposition. Finally I propose my own assessment in which the logical aspect of the problem is distinguished from the psychological one, and within the logical aspect, positive and negative aspects are separated.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Paradox of Confirmation
  • Hempel
  • Nicod's Criterion
  • Equivalence Principle
  • Selective Confirmation
  • Comparative Inferenc
  • Lipton
  1. 1. Beaney, Michael (1999(, “Presuppositions and the Paradoxes of Confirmation” URL: http://www.disputatio.com/wp-content/uploads/1999/05/006-3.

    2. Earman, John (1992), Bayes or Bust? A Critical Examination of Bayesian Confirmation Theory, MIT Press, Cambridge, MA.

    3. Eells, E. (1982), Rational Decision and Causality, New York: Cambridge University Press.

    4. Gibson, L. (1969), “On Ravens and Relevance and a Likelihood Solution of the Paradox of Confirmation,” The British Journal for the Philosophy of Science,
    Vol. 20, No. 1.

    5. Fraassen, Bas C. Van (1980), The Scientific Image, Oxford: Clarendon Press.

    6. Godfrey, Peter (2003), Theory and Reality, an Introduction to the Philosophy of Science, The University of Chicago Press.

    7. Good, I. J. (1967), “The White Shoe is a Red Herring,” British Journal for the Philosophy of Science, Vol. 17, No. 4.

    8. ـــــــــــــ (1983), Good Thinking The Foundations of Probability and Its Applications, U.S.A: The University of Minnesota.

    9. Hempel, Carl G. (1967), “The White Shoe - No Red Herring,” The British Journal for the Philosophy of Science, Vol. 18, No. 3.

    10. ـــــــــــــ (1970), “Studies in the Logic of Confirmation,” Aspects of Scientific Explanation and other Essays in the Philosophy of Science, New York: The Free Press.

    11. ـــــــــــــ (1945), “Studies in Logic and Confirmation,” Mind 54.

    12. Howson, Urbach (1993), Scientific Reasoning: The Bayesian Approach, Open Court Publishing Company.

    13. Humburg, J. (1986), The solution of Hempel's Raven paradox in Rudolf Carnap's System of Inductive logic, Erkenntnis, Vol. 24, No. 1.

    14. Lipton, Peter (2004), Inference to the Best Explanation, London, second edition.

    1. 15.  Mackie, J. (1963), The Paradox of Confirmation, Brit. J. Phil. Sci. Vol. 13, No. 52.
    2. 16.  McKenzie, Craig R. M. and Laurie A. Mikkelsen (2000), “Thepsychological Side of Hempel’s paradox of confirmation,” Psychonomic Bulletin & Review 7 (2).

    17. Nicod, Jean (1930), Foundations of Geometry and Induction, translated by Philip Winner, New York: Harcourt, Brace, and Company.

    18. Peter Godfrey (2003), Theory and Reality, an Introduction to the Philosophy of Science, The University of Chicago Press.

    19. Quine, W.V. (1969), “Natural Kinds,” Ontological Relativity and other Essays, New York: Columbia university Press.

    20. Sornsen, Roy (2003), A Brief History of the Paradox, Oxford University Press.

    21. Stathis Psillos (2009), Knowing the Structure of Nature, Essays on Realism and Explanation, Palgrave Macmillan.

    22. Swinburne, R. G. (1971), “The paradoxes of Confirmation - A Survey,” American Philosophical Quarterly, Vol. 8, no. 4.

    23. لاریجانی، صادق (1367)، «نقدی بر مقاله قبض و بسط تئوریک شریعت»، کیهان فرهنگی، سال 5، ش 7.

    24. نیری، حمید (1367)، «قبض اندیشه و ادعای خلوص»، کیهان فرهنگی، سال 5، ‌ش 9.

    25. وحید دستجردی، حمید (1374)، «بازآموزی پارادوکس تأیید، فکر دینی و جدال با مدعی»، در: سروش، عبدالکریم (1374)، قبض و بسط تئوریک شریعت، نظریه تکامل معرفت دینی، تهران: صراط.

    26. نصیری، منصور (1391الف)، «بررسی دیدگاه عمل‌گرایانه ون‌فراسن در تبیین و تطبیق آن با عمل‌گرایی سنتی»، روش‌شناسی علوم انسانی، سال 18، ش 72.

    27. ________ (1391ب)، «پارادوکس تأیید، بررسی راه‌حل‌های مبتنی بر رد معیار نیکو»، نقد و نظر، سال 17، ش 68.

    28. همپل، کارل (1380)، فلسفه علوم طبیعی، ترجمه: حسین معصومی همدانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، چاپ دوم.