برهان وجودی آنسلم(بر اساس تقریر گراهام اُپی) و مقایسه آن با برهان صدیقین ابن‌سینا

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشکده الهیات و کلام اسلامی دانشگاه قم، قم، ایران.

چکیده

برهان آنسلم یکی از بحث‌انگیزترین براهین وجودی و خاستگاه سایر براهین وجودی است. از نظر گراهام اُپی، این برهان، می‌تواند در گروه براهین وجهی، ماینونگی و یا مفهومی قرار گیرد. وی معتقد است که یکی از منابع تفکر آنسلم، در ارائه برهان وجودی، برهان وجودی وجهی ابن‌سینا است. در این پژوهش برآنیم تا به این پرسش-هاپاسخ دهیم: آیا می‌توان برهان صدیقین سینوی را گونه‌ای برهان وجودی دانست؟ و آیا برهان آنسلم، یک استدلال با دو تفسیر متفاوت می‌باشد، یا وی در پی طراحی دو استدلال جداگانه بوده است؟ هدف از این پژوهش، آن است که با روش توصیفی- تحلیلی به مقایسه برهان آنسلم با برهان صدیقین ابن‌سیناست. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که از منظر اُپی، آنسلم در رساله پروسلوگیون، تنها یک برهان بر وجود خدا بنا نهاده است. این برهان، اگرچه در پیشینی بودن، الهام از کتاب مقدس و طی طریق از خدا به خدا به برهان صدیقین شباهت دارد، اما تفاوت ماهوی بین دو استدلال به حدی است که می‌توان، از این مشابهت‌ها صرف‌نظر نمود. برهان وجودی از «نفس مفهوم وجود» آغاز می‌کند، در حالی که برهان سینوی براساس «نفس حقیقت وجود» پی‌ریزی می‌شود و این امر سر آغاز تفاوتهای مهمی بین این دو استدلال است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Anselm's Ontological Argument( based on Graham Oppy's account) and its Comparison with Ibn Sina's Proof of Truthful(Seddighin)

نویسنده [English]

  • Farah Ramin
Associate professor, Faculty of Islamic Theology and Kalam, University of Qom, Qom, Iran:
چکیده [English]

Anselm's argument is one of the most controversial ontological arguments. According to Oppy،, this argument,, can fall into the category of modal,,meinonigian, or conceptual arguments. He believes that one of the sources of Anselm's thought in presenting the ontological argument is the ontological argument of Ibn Sina. In this study, we seek to answer these questions:Can the argument of Sinian Srddighin proof be considered as a kind of ontological argument? And is Anselm's argument an argument with two different interpretations, or are we confronted with two arguments? The purpose of this study is to compare Anselm's argument with Sina's proof. The findings of the study show that, from Oppy's point of view, Anselm has based only one argument on the existence of God in Proslogion's treatise.Although this argument is similar to the Siddighin proof in its a priori, inspired by the holy book and come to God through God, the essential difference between the two arguments is so great that these similarities can be overlooked. The ontoligicall argument begins with the " the concept of existence," while Seddighin proof is based on the " the truth of existence."And this is the beginning of the important differences between the two arguments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ontological argument
  • Seddighin proof
  • Ibn Sina
  • Graham Oppy
  • Iaharat va Tanbihat book
1. ابن سینا، حسین‌ بن‌ عبدالله. (1363). المبدأ والمعاد (به اهتمام عبدالله نورانی، چاپ اول). تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل با همکاری دانشگاه تهران.
2. ابن سینا، حسین ‌بن ‌عبدالله. (1364). النجاة من الغرق فی بحر الضلالات (مصحح: محمدتقی دانش‌پژوه، چاپ دوم). تهران: انتشارات مرتضوی.
3. ابن سینا، حسین‌ بن‌ عبدالله. (1379). التعلیقات (چاپ چهارم). قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
4. ابن سینا، حسین ‌بن ‌عبدالله. (1383). الاشارات والتنبیهات (همراه با شرح نصیرالدین طوسی و قطب رازی، ج3، چاپ اول). قم: نشر البلاغه.
5. ابن سینا، حسین ‌بن ‌عبدالله.(1387). الالهیات من کتاب الشفاء (محقق: حسن حسن‌زاده آملی، چاپ سوم). قم: انتشارات بوستان کتاب.
6. ابن سینا، حسین ‌بن ‌عبدالله. (1400ق). الرسالة العرشیه (رسائل ابن‌سینا) (چاپ اول). قم: بیدار.
7. بارنز، جاناتان. (1386). برهان وجودی (مترجم: احمد دیانی، چاپ اول). قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
8. پترسون، مایکل و دیگران. (1376). عقل و اعتقاد دینی (مترجم: احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، چاپ اول). تهران: انتشارات طرح نو.
9. جوادی آملی، عبدالله. (1368). شرح حکمت متعالیه، اسفار اربعه (ج6، چاپ اول). تهران: انتشارات الزهراء.
10. جوادی آملی، عبدالله. (1390). تبیین براهین اثبات خدا (محقق: حمید پارسانیا، چاپ ششم). قم: نشر اسراء.
11. حائری مازندرانی، محمدصالح. (1362). حکمت بوعلی (گردآورنده: حسین عمادزاده، ج4). تهران: نشر محمد.
12. حائری یزدی، مهدی. (1361). کاوش‌های عقل نظری (چاپ دوم). تهران: امیرکبیر.
13. حلی، حسن بن یوسف. (1417ق). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد (چاپ هفتم). قم: مؤسسه نشر اسلامی.
14. دکارت، رنه. (1369). تأملات در فلسفه اولی (مترجم: احمد احمدی، چاپ دوم). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
15. ژیلسون، اتین. (1366). روح فلسفه قرون وسطی (مترجم: علیمراد داوودی، چاپ اول). تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
16. سبزواری، ملاهادی. (1981م). تعلیقات بر اسفار (در: شیرازی، صدرالدین محمد، الحکمة المتعالیه فی الاسفار الاربعه، ج6). بیروت: دارالتراث العربی.
17. سلیمانی امیری، عسکری. (1388). نقد برهان‌ ناپذیری وجود خدا (چاپ دوم). قم: مؤسسه بوستان کتاب.
18. سلیمانی امیری، عسکری. (1397). برهان صدیقین علامه طباطبایی (چاپ دوم). قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
19. شیرازی، صدرالدین محمد. (1981م). الحکمة المتعالیه فی الاسفار العقلیة الاربعة (ج6). بیروت: دارالتراث العربی.
20. شیروانی، علی. (1376). ترجمه و شرح نهایة الحکمة (چاپ چهارم). قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
21. عشاقی اصفهانی، حسین. (1387). برهان‌های صدیقین (216 برهان به شیوه صدیقین بر هستی خداوند) (چاپ اول). قم: حسین عشاقی اصفهانی.
22. فارابی، محمد بن محمد. (1364). فصوص الحکم (مصحح: محمدحسن آل یاسین). قم: بیدار.
23. کاپلستون، فردریک چارلز. (1393). فیلسوفان انگلیسی؛ از هابز تا هیوم (مترجم: امیر جلال‌الدین اعلم، چاپ هشتم). تهران: سروش.
24. لاک، جان. (1380). جستاری در فهم بشر (مترجم: صادق رضازاده شفق، چاپ اول). تهران: شفیعی.
25. نراقی، مهدی بن ابی‌ذر. (1380). شرح الالهیات من کتاب الشفاء (مصحح: حامد ناجی اصفهانی، ج1، چاپ اول). تهران: کنگره بزرگداشت محققان ملامهدی و ملا احمد نراقی.
26. Anselm, Saint. (1965). St Anselms᾽s Proslogion (trans: M.J. Charlesworth.) Oxford: Clarendon Press.
27. Davidson, Hebert, A. (1977). Proofs for Eternity, Creation and The Existence of God. In: Medieval Islamic and Jewish Philosophy. New York: Oxford University Press.
28. Hartshorne, Charls. (1967). What Did Anselm Discover?. In: The Many Faced Argument, Hick and Arthur. C. Mc Gill (eds). New York: Macmillan.
29. Kenny, Antony. (1969). The Five Ways: St Thomas Aquinas’Proofs of God᾽s Existence. New York: Schochen Books.
30. Lock, J. (1964). An Essay Concerning Human Understanding. New York: New American Library.
31. Mackie, J. L. (1982). The Miracle of Theism. Oxford: Clarendon Press.
32. Malcolm, N. (1965). Anselm᾽s Ontological Arguments. In: The Ontological Argument from St. Anselm to Contemorary Philosophers (Alvin. Plantinga (ed)). New York: Anchor Books.
33. Morewedge, Parviz. (1960). Ibn Sina Avicenna and Malcolm and The Ontological Argument. Monist, 54, p.234-249.
34. Morewedge, Parviz. (1979). A Third Version of The Ontological Argument in The Ibn Sinian Metaphysics. In: Islamic Philosophical Theology (Parviz. Morewedge (ed.)). Albany: State University of New York Press.
35. Oppy, Graham. (1995). Ontological Argument and Belief in God. New York: Cambridge University Press.
36. Oppy, Graham. (2006). Arguing about gods. New York: Cambridge University Press.
37. Oppy, Graham. (2013). The Best Argument against God. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
38. Oppy, Graham. (2019). Ontological Arguments. In: The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Edward, N. Zalta (ed.)). https://Plato.stanford.edu/entries/ontological-arguments.
39. Plantinga, Alvin. (1965). The Ontological Argument. New York: Doubleday.
40. Russell, B .(1946a). The History of Western Philosophy. London: Allen & Unwin.
41. Russell, B. (1946b). My Intellectual Development. In: The Philosophy of Bertrand Russell (P. Schilpp (ed)). New York: Tudor, pp.1-20.
42. Wisnovsky, Robert. (2003). Avicennaʹs Metaphysics in Context. New York: Cornell University Press.