پازوکی, شهرام. (1396). کلمه الهى: واسطه پیدایش موجودات در مسیحیت و اسلام. نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات), 22(85), 4-19. doi: 10.22081/jpt.2017.63747
شهرام پازوکی. "کلمه الهى: واسطه پیدایش موجودات در مسیحیت و اسلام". نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات), 22, 85, 1396, 4-19. doi: 10.22081/jpt.2017.63747
پازوکی, شهرام. (1396). 'کلمه الهى: واسطه پیدایش موجودات در مسیحیت و اسلام', نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات), 22(85), pp. 4-19. doi: 10.22081/jpt.2017.63747
پازوکی, شهرام. کلمه الهى: واسطه پیدایش موجودات در مسیحیت و اسلام. نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات), 1396; 22(85): 4-19. doi: 10.22081/jpt.2017.63747
در الهیات مسیحی و همچنین در عرفان اسلامی «کلمه الهی» بهعنوان واسطه خلقت موجودات معرفی شده است. کلمه الهی در مسیحیت همان لوگوس است که عبارتهای اوَل انجیل یوحنا درباره آن است و در عرفان اسلامی «کلمه محمدیه» یا «حقیقت محمدیه» است. اینکه حقیقت وجودی دو انسان، یعنی حضرت عیسی (ع) و حضرت محمد(ص) مبدأ پیدایش دیگر موجودات است، مصادیقی از آموزهای در مطالعات ادیان است که به نام «نگرش انسان - جهانی» مشهور شده است و در واقع از مشترکات عرفانی ادیان ابراهیمی اصیل است. با این حال، میان الهیات مسیحی و عرفان اسلامی در شرح و تفصیل این مطلب تفاوت وجود دارد. در مسیحیت، کلمه الهی متجسد میشود؛ یعنی جسمانیت مییابد و در جایگاه یکی از اشخاص ثلاثه تثلیث قرار میگیرد، ولی در عرفان اسلامی کلمه «الهی» متجلی میشود، بیآنکه از جایگاه تنزیهی خود بیرون آید. مقاله حاضر به شرح و تفصیل این موضوع میپردازد.
The Divine Word: Medium for the Creation of Beings in Christianity and Islam
نویسندگان [English]
Shahram Pazouki
Associate Professor at the Iranian Institute for Research in Philosophy
چکیده [English]
In Christian theology as well as Islamic mysticism, the “Divine Word” is considered as the medium for the creation of beings. In Christianity, the Divine Word is Logos which is the subject-matter of the first sentences of the Gospel of John. In Islamic mysticism, the Divine Word is the same as “al-Kalimat al-Muḥammadīyya” (Muhammadi Word) or “al-Ḥaqīqat al-Muḥammadīyya” (Muhammadi Truth). The fact that the being of two human persons, Jesus the Christ and Muhammad, is the origin of the creation of other beings is an instance of a doctrine in religious studies which has come to be known as the “anthropocosmic vision, and is, in fact, a common mystical doctrine in all authentic Abrahamic religions. However, there is a difference between Christian theology and Islamic mysticism over how to elaborate the issue. In Christianity, the Divine Word is embodied, that is, it comes to have a body as one of the three persons of Trinity, but in Islamic mysticism, the “Divine” Word manifests without losing its exalted position. In this paper, I will elaborate this issue.
کلیدواژهها [English]
Divine Word, Logos, al-Kalimat al-Muḥammadīyya, embodiment, manifestation, anthrocosmic vision
مراجع
1. ابن عربی (بی تا)، محی الدین، فتوحات مکیه، بیروت: دار صادر.
2. افلاطون (1380)، دوره آثار افلاطون (4 جلدی)، محمدحسن لطفی و رضا کاویانی، تهران: خوارزمی
3. افلوطین (1366)، دوره آثار، ترجمۀ محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی.
4. الترکه، صائن الدّین علی بنمحمّد (1396ق)، تمهید القواعد، تصحیح سید جلالالدّین آشتیانی، تهران: انجمن فلسفه ایران.
5. الجیلی، عبدالکریم (1981م.)، الانسان الکامل فی معرفة الاواخر والاوائل، الباب الثامن الثلاثون، مصر: الطبعة الرابعة.
6. دیلز (1357)، نخستین فیلسوفان یونان، ترجمه شرفالدّین خراسانی، تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی، چاپ دوم.
7. «رساله پولس رسول به کولسیان»، در کتاب مقدّس (1999)، ترجمه قدیم فارسی، تصحیح جدید، لندن: انتشارات ایلام، چاپ دوم.
8. ژیلسون، اتین (1366)، روح فلسفه قرون وسطی، ترجمه علیمراد داوودی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.