نیچه و نیازهاى انسان معاصر

نوع مقاله : تخصصی

نویسنده

یارعل کرد فیروزجایی

چکیده

نیچه فیلسوفى است متعلق به قرن نوزدهم, اما درباره بحرانى فکرى سخن رانده است که آن را به بشر امروزى متعلق دانسته است. درنظر او مهمترین بحران بشرى این روزگار بى ارزش شدن ارزش هاى حاکم بر زندگى انسان هاست که در سایه افول ایمان به خدا ظاهر شده است, هر چند که ارزش هایى که اکنون به سبب یاد شده بى پشتوانه شده اند, فى نفسه ارزش هاى قابل قبولى نبودند و حتى مایه تباهى و انحطاط زندگى انسان ها بودند. اکنون که روشن شده است این ارزش ها بى اعتبارند, وقت آفریدن ارزش هاى تازه است. نیچه بر وظیفه ارزش آفرینى انسان ها در این دوران تأکید کرده است. این مقاله تأمّل و درنگى است در پیش فرض ها و میزان درستى ادعاهاى نیچه و پیامدهاى دیدگاه او و مى کوشد تا نشان دهد و بر این نکته صحه بگذارد که خداباورى و ارزش هاى اخلاقى, ماوراءالطبیعى و دینى (که از سوى نیچه مورد نقد قرار گرفته اند) نه تنها موجب تباهى زندگى نیستند, بلکه شرط رونق زندگى اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

نیچه و نیازهاى انسان معاصر

نویسنده [English]

  • yaralicoorde firoozjaee
1. F. w. Nietzche
2 . فردریش نیچه, اراده قدرت, دیباچه, قطعه 2.
3. Arthur Schopenhauer
4 . فردریک کاپلستون, تاریخ فلسفه, ج 7, از فیشته تا نیچه, ترجمه داریوش آشورى, تهران, انتشارات سروش ص 268ـ271.
5.Eichhorn
6. D. F. Strauss
7 . کیوپیت, دریاى ایمان, ترجمه حسن کامشاد, تهران, انتشارات طرح نو, 1376, ص 110ـ144.
8. فردریش ویلهلم نیچه, چنین گفت زرتشت, ترجمه داریوش آشورى, تهران, نشرآگه, چاپ دوّم, 1372, ص 121.
9. چنین گفت زرتشت, ص 71.
10. همان, ص 88.
11. فردریش نیچه, تبارشناسى اخلاق, ترجمه داریوش آشورى, تهران, نشرآگه, چاپ دوّم, 1377, ص 214.
12. تبارشناسى اخلاق, ص 214.
13. Silenus
14. فردریش نیچه, زایش تراژدى, فصل سوم, ص 29.
15. آپولون ایزد هنرهاى دیدارى و تجسمى است, ایزد خورشید است و نور بر زمین مى افشاند و تاریکى را مى زداید, خداى نظم و مهربانى, اهل طرب, نغمه و موسیقى است و جانب اعتدال را رعایت مى کند, اما دیونوسوس ایزد رهایى از قید و بند و محدودیت ها, ایزد پریشان عنصرى و حاصل خیزى و بارورى و وجد و بیخودى و مستى است. نک: ویل دورانت, تاریخ تمدن, ج 2, یونان باستان, ص 209 ـ 210.
16. The Birth of Tragedy, p. 136-146.
نیچه در این کتاب حتى موسیقى مناسب این فرهنگ که موجب ظهور تراژدى مى شد را به دست داده بود و از موسیقى واگنر (Wagner) به عنوان چنین موسیقى اى دفاع کرد.
Nietzsche, Friedrich W., The Birth of Tragedy & The Genealogy of Morals, Translated by Francis Golffing, New York, Doubleday, 1990.
17. فردریش نیچه, غروب بت ها, ترجمه داریوش آشورى, تهران, نشر آگه, 1381, ص 39 ـ 40, 58, 65, 169; اراده قدرت, قطعه هاى 296, 343, 388 و… .
18. غروب بت ها, ص 54.
19. چنین گفت زرتشت, ص 126.
20. فردریش نیچه, فراسوى نیک و بد, ترجمه داریوش آشورى, تهران, نشر آگه, 1372, ص 43.
21. چنین گفت زرتشت, ص 242 ـ 243.
22. همان, ص 235; فراسوى نیک و بد, ص 100.
23. دانش شاد, قطعه 341, ص 304.
24. فردریش نیچه, فلسفه معرفت و حقیقت, ترجمه مراد فرهادپور, تهران, نشر هرمس, 1380, ص 160 ـ 170, 141 ـ 144; غروب بت ها, ص 50 ـ 52; فراسوى نیک و بد, ص 27 ـ 29, 31 ـ 32, 51 ـ 52, 60 ـ 62, 74 ـ 76.
25. فلسفه, معرفت و حقیقت, ص 163 ـ 165.
26. همان, ص 120 ـ 125; دانش شاد, کتاب سوم, قطعه 265.
27. همان, ص 165 ـ 166.
28. همان, ص 160 ـ 176; فراسوى نیک و بد, ص 30 ـ 31; چنین گفت زرتشت, ص 124 ـ 125; دانش شاد, کتاب سوم, قطعه 110; اراده قدرت, قطعه هاى 474, 480, 507, 532, 535 و…)
29. فلسفه, معرفت و حقیقت, ص 165 ـ 173; فراسوى نیک و بد, ص 19 ـ 23; چنین گفت زرتشت, ص 213 ـ 214, 125; اراده قدرت, قطعه هاى 462, 481, 521, 524, 556, 602, 616 و… .
30. فلسفه, معرفت و حقیقت, ص 142 ـ 144; دانش شاد, کتاب 1, قطعه هاى 11 ـ 12.
31. همان, ص 143 ـ 144, 169 ـ 177; اراده قدرت, قطعه هاى 794 ـ 853.
32. دانش شاد, قطعه 344; چنین گفت زرتشت, ص 22; اراده قدرت, قطعه هاى 12, 17, 439, 462, 574 و… .
33. غروب بت ها, ص 52.
34. فراسوى نیک و بد, ص 70 ـ 72.
35. تبارشناسى اخلاق, ص 30 ـ 39; فراسوى نیک و بد, ص 147 ـ 148.
36. همان ص 39.
37. همان, ص 38 ـ 41.
38. چنین گفت زرتشت, ص 45 ـ 47.
39. همان, ص 42 ـ 47, 22 ـ 23, 56 ـ 58; غروب بت ها, ص 58 ـ 62.
40. غروب بت ها, ص 130 ـ 131.
41. چنین گفت زرتشت, ص 56 ـ 58, 85 ـ 90, 310.
42. غروب بت ها, ص 39 ـ 40, 53 ـ 62, 77 ـ 78; اراده قدرت, قطعه هاى 274, 400, 584 و… .
43. تبارشناسى اخلاق, 214.
44. همان, ص 125 ـ 126.
45. چنین گفت زرتشت, 208 ـ 229; تبارشناسى اخلاق, ص 38 ـ 47.
46. غروب بت ها, ص 72, 76, 82; تبارشناسى اخلاق, ص 20; اراده قدرت, قطعه 136.
47. فراسوى نیک و بد, ص 104.
48. اراده قدرت, قطعه هاى 134 ـ 135; دانش شاد, قطعه 347.
49. فراسوى نیک و بد, ص 107 ـ 108; چنین گفت زرتشت, ص 22.
50. اراده قدرت, قطعه هاى 136, 141; تبارشناسى اخلاق, ص 113, 123, 200.
51. تبارشناسى اخلاق, ص 66 ـ 68, 148, 205.
52. چنین گفت زرتشت, ص 95 ـ 98, 101 ـ 104, 113 ـ 116; غروب بت ها, ص 45, 75; تبارشناسى اخلاق, ص 37, 123, 126, 177.
53. فراسوى نیک و بد, ص 98, 101 ـ 102.
54. فردریش نیچه, حکمت شادان, ترجمه جمال آل احمد و دیگران, تهران, انتشارات جامى, 1377, قطعه 125.
55. حکمت شادان, قطعه 125.
56. همان.
57. همان, قطعه 343.
58. اراده قدرت, قطعه 1.
59. همان, نک: همان, قطعه 5.
60. اراده قدرت, قطعه 28.
61. اراده قدرت, قطعه هاى 22 ـ 23.
62. همان, قطعه 13.