نوع مقاله : تخصصی
چکیده
عنوان مقاله [English]
1. علم... و بنیاد اخلاق
یکی از پدیدههایی که در اندیشه اروپایی معاصر و، به تبع آن، اندیشه عربی جلب توجه میکند، اهتمام فزاینده به مساله اخلاق و ارزشهاست. از دو دهه پیش از این، فیلسوفان و اندیشهگران و دانشمندان و پارهای از سیاستمداران در پی آن بودهاند که سویههای اخلاقی و ارزشی همه آنچه را که در گستره دانش یا سیاست و اجتماع و اقتصاد پدید میآید طرح و بررسی کنند. همه ما به یاد میآوریم که چند سالی پیش، مساله کنترل جمعیت و پناه بردن به سقط جنین واکنشهای شدیدی را در سطح جهانی برانگیخت. این مساله، تعارض کهن و شناختهشدهای را پیش میکشد; تعارض میان پارهای از ارزشهای ثابت دینی و برخی از مقتضیات جدید زندگی. این مساله امروزه به گونهای دیگر و در سطحی دیگر متفاوت با آنچه پیشتر بود، و مصداق اصل حرمت قتل نفس قرار میگرفت، طرح میشود. سقط جنین هنگامی که در پیوند با «کنترل جمعیت»، به مثابه یکی از ضرورتهای توسعه در کشورهای فقیر پرجمعیت مطرح میگردد، دستکم از نظر اقتصادی، به سان ابزاری لازم برای تحقق توسعه و تامین سطح مناسبی برای زندگی مردمانی که در همه عرصهها دچار سختی و کاستی و واپسماندگی هستند، دیده میشود.