پژوهشگر پژوهشکده کلام اهل‌بیت: (پژوهشگاه قرآن و حدیث)
چکیده
بر خلاف ادبیات متعارف، اجماع نه تنها در فقه کاربرد دارد، بلکه از نظر متکلمان، یکی از ابزار‌های مهم استنباطات کلامی به شمار می‌رود. از جملۀ این متکلمان سید مرتضی می‌باشد. او توانست با پی‌ریزی اساسی و محکم برای اندیشۀ کلامی خود، از اجماع در بنای فکر کلامی خود بهره ببرد. به نظر او، اجماع ابزاری علمی - یقینی است که می‌تواند کاشف از قول امام معصوم باشد. اعتماد او به اجماع در بحث‌های کلامی سبب فاصله گرفتن وی از معتزله در بسیاری از مسائل کلامی شد. تلاش نگارنده بر این است که تبیینی از ماهیت اجماع، خصوصیات مختلف آن و اهمیت آن در اندیشۀ کلامی سید مرتضی ارائه دهد.
The Role of Consensus in the Theological Thought of Sayyid Murtaza
نویسندگان [English]
Heidar Bayati
چکیده [English]
Contrary to the usual literature, consensus not only applies to the Islamic jurisprudence (Fiqh), but also counts as one of the most important devices for theological inferences from the viewpoint of the theologians. Among these theologians is Sayyid Murtaza who—with a foundational establishment for his theological thought—could employ consensus in his theological foundations. In his view, consensus is a certain, knowledge-giving device that can discover the ideas of Imams. His reliance on consensus in the theological issues distanced him away from Mutazilis in many theological issues. This paper tries to explain the nature of consensus, its different features and its significance in the theological thoughts of Sayyid Murtaza.
کلیدواژه‌ها [English]
Sayyid Murtaza, consensus, oft-quoted narrations (Mutawatir), Knowledge, Intellect, Mutazilis
مراجع
ابن ادریس، ابو جعفر محمد بن منصور حلی(1410ق)، کتاب السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، تصحیح: لجنة التحقیق، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، الطبعة الثانیة.
ابن ملاحمی، رکن الدین خوارزمی (1386)، کتاب الفائق فی اصول الدین، تصحیح: ویلفرد مادلونگ، مارتین مکدرموت، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه آزاد برلین- آلمان.
اسعدی، علیرضا (1391)، سید مرتضی، قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
بصری، ابو الحسین محمد بن علی بن الطیب،(بی‌تا) المعتمد فی اصول الفقه، تصحیح: خلیل المیس، بیروت: دار الکتب العلمیة.
سید مرتضی، علی بن الحسین موسوی (1415ق)، الانتصار، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
ــــــــــــــ (1418ق)، تنزیه الانبیاء والائمة(ع)، تصحیح: فارس حسون کریم، بی‌نا.
ــــــــــــــ (1411ق) الذخیرة، تصحیح: سید احمد حسینی، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
ابتدای صفحه