نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی
نویسندگان
1 استاد تمام دانشگاه تهران
2 استادیار گروه اخلاق نظری پژوهشگاه قرآن و حدیث
چکیده
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
پژوهش حاضر، بر مبنای نظریه حسن و قبح عقلی امامیه، نوعی نظریه وظیفهگروی اخلاقی معتدل را پایهریزی میکند که ضمن اجتناب از افراط وظیفهگروی کانت، تفسیر جدیدی از غایت گروی و فضیلت گروی، مبتنی بر وظیفه گروی را ارائه می دهد که قابل دفاع است. این تقریر از وظیفهگروی، امتداد یک نظریه کلامی، یعنی حسن و قبح عقلی را در عرصه فلسفه اخلاق را نشان میدهد. در این پژوهش با روش عقلی و تحلیلی کوشیده شده تا دیدگاهی در فلسفه اخلاق ارائه شود که از یک سو با مبانی کلامی عدلیه هماهنگ باشد و از سوی دیگر سه نظریه مطرح در فلسفه اخلاق را با هم جمع کند. ادعای پژوهش حاضر این است که وظیفهگروی بر نظریههای دیگر، ترجیح دارد، اما این نظریه میتواند غایتگروی و فضیلتگروی را در درون خود تلفیق کرده و با رفع کاستی این دو نظریه، پیوندی منطقی و سازگار میان هر سه نظریه ارائه نماید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که عقل قادر به درک پیشینی و مستقلِ بایدها و نبایدهای اصلی اخلاقی است. این فهم عقلانی، از ذات افعال نشأت میگیرد نه از نتایج یا پیامدها، یا امر و نهی شارع.
کلیدواژهها [English]