پاسخ به یک پرسش با دلوز: اندیشیدن به چه معناست؟

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسنده

دانشیار، گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.‏

چکیده

از اهداف پژوهش اینکه مسیر رسیدن به تعریف اندیشیدن را نزد دلوز روشن کند و تفاوت تعریف اندیشیدن نزد او را نسبت به تعاریفِ دیگر آشکار سازد. برای تحقق این اهداف، پرسش اصلی این است: اندیشیدنِ مسئله‌محور نزد دلوز چیست؟ برای پاسخ به این پرسش با روش توصیفی - تحلیلی، ابتدا انواع اندیشه و تصاویر آن در تاریخ فلسفه قبل دلوز معرفی می‌شود و در گام نهایی تعریف متفاوت اندیشیدن دلوز نسبت به تعاریف و تصاویر اندیشهٔ قبلی ارائه می‌گردد. اندیشیدن در فلسفه زمانی رخ می‌دهد که پیش‌فرض‌های اندیشهٔ جزمی با آشوب روبه‌رو می‌شود و جریان آن پیش‌فرض‌ها قطع می‌گردد. میدان مسئلۀ برآمده از دل آشوب، مفاهیمی را فرامی‌خواند. نااندیشیده شرط اندیشیدن است؛ از قلمرو بیرون می‌برد و قلمروگریزی را رقم می‌زند و با مفاهیم تازه، به زمین فلسفه و قلمرو فیلسوف بازمی‌گرداند. روند قلمروسازی، قلمروزدایی و بازقلمروگذاری برای اندیشیدن در فلسفه، جایگزین حرکت از مجهول به معلوم نزد منطقیان قدیم، و سطح منطقی بازشناخت نزد کانت شده است. تفکر افق‌محور، راه‌ورزانه و پرسش‌گرانه به ضرب نشانه در نظر هایدگر، برای اندیشیدن به زمین توجه داشته است. نیروی مسئله در قلمروگریزی و بازقلمروگذاری نزد دلوز به این بحث هایدگر می‌افزاید. اندیشیدن نزد دلوز، به تفاوت درونی با تفکر ریزوم‌ریخت ممکن می‌شود؛ ازاین‌رو اندیشیدن از امکان امر واقع، به خود امر واقع یا تجربۀ امر واقعی معطوف می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Response to a Question with Deleuze: ‎What Does It Mean to Think?‎

نویسنده [English]

  • Farideh Afarin
Associate Professor, Department of Art Research, Faculty of Art, University of Semnan, Semnan, ‎Iran.‎
چکیده [English]

The goals of the research are to clarify the way to reach the definition of thinking according to Deleuze. To reveal the difference in his definition of thinking compared to other definitions. To realize these goals, the following question is asked: What is problem-oriented thinking according to Deleuze. with the descriptive-analytical method, the result is that, Thinking in philosophy occurs when the presuppositions of dogmatic thought face chaos. The flow of those presuppositions is interrupted. This calls for new concepts. Unthinkable is the condition of thinking; takes it out of the territory; constitutes deterritorialization. With new concepts, it returns to the territory of philosophy. The process of territorialization, deterritorialization, and reterritorialization for thinking in philosophy replaces the movement from the unknown to the known, and the logical level of recognizance is close to Kant. Horizon-oriented, path-oriented and questioning thinking has paid attention to the recalling of signs in Heidegger's view. The force of the problem of deterritorialisation and reterritorialization in Deleuze adds to Heidegger's discussion. As a result, Deleuze, by defining philosophy as a logic of multitude instead of a single and unique logic of Being, changes thinking from the the possibility of fact into the fact itself.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Thinking
  • Deleuze
  • rhizome
  • image of thought
  • internal difference.‎
اسمیت، دانیل وارن. (1399). فلسفهٔ دلوز (مترجم: سید محمدجواد سیدی، چاپ اول). تهران: علمی و فرهنگی.
بورخس، خورخه لوئیس. (1401). سه روایت از یهودا، داستان‌های تخیلی (مترجم: مانی صالحی علامه، چاپ ششم). تهران: پارسه.
بونگه، ماریو. (1395). فرهنگنامهٔ فلسفی (مترجم: علیرضا امیرقاسمی). تهران: اختران.
تاکمن، باربارا. (1401). تاریخ بی‌خردی (مترجم: حسن افشار، چاپ شانزدهم). تهران: کارنامه.
دلوز، ژیل. (1396). انسان و زمان آگاهیِ مدرن، درسگفتارهای ژیل دلوز دربارۀ کانت (مترجم: اصغر واعظی، چاپ اول). تهران:‌ هرمس.
دلوز، ژیل. (1401). جهان اسپینوزا، درسگفتارهای ژیل دلوز، دربارهٔ اسپینوزا، 1981-1 (مترجم: حامد موحدی، چاپ دوم). تهران: نشر نی.
دلوز، ژیل؛ گواتری، فلیکس. (1402). ریزوم مقدمه (مترجم: مهدی رفیع، چاپ اول). تهران:‌ شب‌خیز.
دلوز، ژیل؛ گواتری، فلیکس. (1392). کافکا:‌ به سوی ادبیات اقلیت (مترجم: حسین نمکین، چاپ اول). تهران: بیدگل.
دیو، ریدار. (1396). دلوز (مترجم: فریبرز مجیدی، چاپ اول). تهران: نشر علمی و ‌فرهنگی.
ساتن، دیمین؛ مارتینـجونز، دیوید. (1395). دلوز در قابی دیگر (مترجم: مجید پروانه‌پور، چاپ اول). تهران:‌ فرهنگستان ‏هنر. ‏
صلیبا، جمیل. (1393). فرهنگ فلسفی (مترجم: منوچهر صانعی دره‌بیدی، چاپ چهارم). تهران:‌ حکمت.
عبدالکریمی، بیژن. (1391). هایدگر و استعلا (چاپ اول). تهران: ققنوس.
کانت، ایمانوئل. (1395). نقد عقل محض (مترجم: بهروز نظری، چاپ دوم). تهران:‌ ققنوس. ‏
گاشه، رودولف. (1402). سرزمین، فلسفه، مفهومآفرینی در باب ژئوفلسفه (مترجم: نادر خسروی، چاپ دوم). تهران: چرخ.
مشایخی، عادل. (1392). دلوز، ایده، زمان، گفت‌وگویی دربارۀ ژیل دلوز (چاپ اول). تهران:‌ بیدگل.
مشایخی، عادل. (1393). منطق تکوین زمان در تفاوت و تکرار دلوز. کتاب ماه فلسفه، (81)، صص 50‑61.
مشایخی، عادل. (1398). لایب‌نیتس و امر سیاسی‎ ‎‏(چاپ اول).‏‎ ‎تهران: نی. ‏
هالند، یوجین دبلیو. (1403). زمینۀ هزار فلات در راهنمای خواندن هزار فلات دلوز و گتاری (مترجم: میلاد روشنی پایان). بازیابی‌شده در تاریخ 9 اکتبر 2024، برگرفته از:
B2n.ir/m22659
هایدگر، مارتین. (1368). فلسفه چیست؟ (مترجم: مجید مددی، چاپ اول). استکهلم: آرش.
هایدگر، مارتین. (1388). چه باشد آنچه خوانندش تفکر؟ (مترجم: سیاوش جمادی، چاپ اول). تهران:‌ ققنوس.
هایدگر، مارتین. (1389). هستی و زمان (مترجم: عبدالکریم رشیدیان، چاپ اول). تهران: نی.
Decartes, R. (1996). Meditations on first philosophy (John Cottingham, Trans.). U.K: Cambridge University Press.
Deleuze, G. (1984). Difference and Repetition (Paul Patton, Trans.). New York: Cloumbia University Press.
Deleuze, G. & Guattari, F. (1994). What is Philosophy? (Graham Bruchel & Hugh Tomlinson, Trans.). London & New York: Verso.
Deleuze, G. (1983). Nietzche and Philosophy )Hugh Tomlinson, Trans.). London: Atholon press.
 Emerling, J. (2005). Theory for Art History. Routledge: Taylor & Francis Group.
 Heidegger, M. (1968). What is Called Thinking (Fred D. Wieck & J. Glenn Gray, Trans.). New York: Harper & Row.
Kant, Immanuel. (2016). Critique of Pure Reason. (Behrouz Nazari, Trans.,‎‏ ‏‎2nd ed.). ‎Tehran: Qoqnoos.‎
Williams, J. (2012). Difference and Repetition. In The Cambridge Companion to Deleuze (Daniel W.Smith & Henry Somers-Hall, Eds.). U.K: Cambridge University Press.