الاهیاتِ تمدّنی

نوع مقاله : تخصصی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامى

چکیده

الاهیات تمدنی را می‌‌توان به دو مفهوم به‌کار برد: نگرش الاهیاتی به مقولات تمدنی، و نگاه تمدنی به موضوعات الاهیاتی. این مقاله، بسط این دو معنا از الاهیات تمدنی است تا در نخستین گام، مفهوم نگرش الاهیاتی به مقولات تمدنی را بررسی کرده و معنای این تعبیر (الاهیات تمدنی) را بنابر اصطلاح قدیم و جدید از الاهیات روشن نماید. آنگاه در گام دیگر امکان نگرش تمدنی به امور الاهیاتی و نمونه‌های ممکن آن (همچون غیب، امید، قربانی و غیره) را در الاهیات اسلامی مورد تأمل قرار دهد تا از این رهگذر راهی متفاوت برای اندیشه دربارۀ بنیادها و ظرفیت‌های دین اسلام در صورت‌‌بندی تمدن اسلامی ارائه نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Civilizational theology

نویسنده [English]

  • Habibollah Babaii
چکیده [English]

Civilizational theology means: a) theological approach to civilizational issues; and b) civilizational approach to theological subjects. This article is going to study those two of "civilizational theology" based on new and old terminology of "theology". In the next step, I will consider the possibility of civilizational approach in theological themes such as "Unseen", "Hope", "Sacrifice" and etc in Islamic theology. To be sure, this new approach would clarify functions and foundations of Islamic theology in the formulation of Islamic civilization, and will responses to some theoretical and practical dilemmas in civilization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • General theology
  • Special theology
  • Social theology
  • Practical theology
  • Civilizational theology.
  1. قرآن کریم.
  2. نهج البلاغه.
  3. صحیفه سجادیه.
  4. آملی، سید حیدر، (1368) جامع الاسرار، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  5. الیاده، میرچا، (1384) اسطوره بازگشت جاودانه، مقدمه بر فلسفه‌ای از تاریخ، ترجمۀ بهمن سرکاراتی، تهران: انتشارات نیما.
  6. بابایی، حبیب الله، (1388) «کارکردهای رهایی بخش «یاد رنج متعالی» در رویارویی با رنج‌های انسان معاصر»، نقدونظر، شماره 54.
  7. ــــــــــــــ ، (1390) «درآمدی بر الاهیات عملی در اندیشۀ دینی مدرن»، نقدونظر، ش61.
  8. بهروزلک، غلامرضا، (1382) «چیستی کلام سیاسی»، قبسات، ش 28.
  9. تقی‌زاده داوری، محمود، (1388) «الاهیات اجتماعی شیعه»، الاهیات اجتماعی، سال، اول، ش1.
  10. طباطبایی، سیدمحمد حسین، (1417ه‍.ق) المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: موسسه الاعلمی.
  11. قاسانی، عبدالرزاق، (1996م) لطائف الاعلام فی اشارات اهل الالهام، تحقیق: سعید عبدالفتاح، قاهره: دارالکتب المصریه، ج 2.
  12. فیض کاشانی، ملامحسن، (1377) علم الیقین، قم: انتشارات بیدار.
  13. مطهری، مرتضی، (1373) شرح منظومه، قم: انتشارات صدرا.
  14. ــــــــــــــ ، (1372) امدادهای غیبی در زندگی بشر، تهران: انتشارات صدرا.
  15. ــــــــــــــ ، (1377) انسان و سرنوشت، تهران: انتشارات صدرا.
  16. نصر، سیدحسین، (1384) جوان مسلمان و دنیای متجدد، تهران: طرح نو. 
  17. Bultmann, Rudolf, (1997) What is Theology? Fortress Press.
  18. Gunton, Colin E. (2004) The One, The Three and The Many, God, Creation and the Culture of Modernity, Cambridge university press.
  19. Osmer, Richard R. (2008) Practical Theology An Introduction, Grand Rapids, Michigan/ Cambridge, U. K. William B. Eerdmans Publishing Co.
  20. Woodward, James & Pattison, Stephen (2000) The Blackwell Reader in Pastoral and Practical Theology, USA, Malden, Massachusetts: Blackwell Publishers.