A Methodological Comparison of Islamic Theological Models and Modern Sociology (With an emphasis on conflicts and interactions of classical approaches)

Document Type : The Quarterly Jornal

Author

Faculty member of Tehran University, Department of Sociology.

Abstract

I will deal with the methodological relation between two epistemic models of Islamic theology and modern sociology with respect to conflicts and interactions. The main question is how to distinguish methods deployed by Muslim theologians and sociologists in their classical readings. Results of investigations show that conflicts or interactions between deployed methods in classical readings of both Islamic theology and modern sociology traces back to their respective goals. Although these sociologists, just like theologians, seek to respond to ethical concerns and needs, theologians adopt intellectual and transmitted (based on transmitted traditions) methods to arrive, with certainty, at the possibility of achieving reliable truths regarding the relation with God as the origin of being, but sociologists adopt quantitative and qualitative methods to confidently discover principles governing human social lives in contemporary circumstances. Theological methods are directed at fundamental meaning-giving goals, and sociological methods are concerned with ordinary assurances about everyday life. We should preserve the distinction between these two fields, but when it comes to the external and historical realization of theological goals, there should be interactions between them to clarify historical and objective possibilities of each period in its process of realization.

Keywords

References

1. ابن سینا، حسین ابن عبدالله (1363)، المبدأ والمعاد، به‌اهتمام عبدالله نورانی، ج 1، تهران: مؤسسه اسلامی‌ دانشگاه مک‌گیل با همکاری دانشگاه تهران.
2. ـــــــــــــــ (1373)، برهان شفا، ترجمه مهدی قوام‌صفری، تهران: فکر روز.
3. ابن زین‌الدین، حسن (شهید ثانی) (1365)، معالم الدین وملاذ المجتهدین، ترجمه و شرح محمدجواد ذهنی تهرانی، قم: نشر حاذق.
4. ارسطو (1337)، سیاست، ترجمه حمید عنایت، تهران: نیل.
5. آرون، ریمون (1382)، مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه‌شناسی،‌ ترجمه باقر پرهام، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
6. بارت، کارل (1374)، «الهیاتدیالکتیکی»، ترجمه محمدرضا ریخته‌گران، ارغنون، ویژه‌نامه الهیات جدید، ش 5 و 6.
7. بولتمان، رودولف (1374)، عیسی مسیح و اسطوره‌شناسی، ترجمه هاله لاجوردی، ارغنون، ویژه‌نامه الهیات جدید، ش 5 و 6.
8. پازوکی، شهرام (1374)، «مقدمه‌ای در باب الهیات»، ارغنون، ویژه‌نامه الهیات جدید، ش 5 و 6.
9. دورکیم، امیل (1383الف)، صور بنیانی حیات دینی، ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر مرکز.
10. ـــــــــــــــ (1383ب)، قواعد روش جامعه‌شناسی، ترجمه علی‌محمد کاردان، تهران: دانشگاه تهران.
11. ـــــــــــــــ (1387)، درباره تقسیم کار اجتماعی، ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر مرکز.
12. ژیلسون، اتین (1371)، عقل و وحی در قرون وسطی، ترجمه شهرام پازوکی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
13. غزالی، ابوحامد محمد (1382)، تهافت الفلاسفه یا تناقض‌گویی فیلسوفان، ترجمه علی‌اصغر حلبی، تهران: جامی.
14. فلیک، اووه (1387)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، تهران:‌ نشر نی.
15. کالینیکوس، آلکس (1383)، درآمدی تاریخی بر نظریه اجتماعی، ترجمه اکبر معصوم‌بیگی، تهران: نشر آگه.
16. ماکیاولی، نیکولو (1377)، گفتارها، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی.
17. ـــــــــــــــ (1388)، شهریار، ترجمه داریوش آشوری، تهران: نشر آگه.
18. مطهری، مرتضی (1372)، عدل الهی، قم:‌ صدرا.
19. ـــــــــــــــ (1391)، نبوت، قم: صدرا.
20. مظفر، محمدرضا (1388)، اصول الفقه، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
21. نراقی، محمدمهدی (بی‌تا)، جامع السعادات، بیروت: مؤسسة الاعلمی.
22. Comte, Auguste (2000), The Positive Philosophy, translated by Harriet Martineau, Kitchener: Batoche Books.
23. __________ (2009), The Positive Philosophy, Vol. 2, Cambridge: Cambridge University Press.
24. Macquarrie, John (2003), Principles of Christian Theology, Hymns Ancient and Modern Ltd.
25. Milbank, John (2006), Theology and Social Theory, Malden: Blackwell Publishing.
26. Schmitt, Carl (1985), Political Theology, Massachusetts: Massachusetts Institute of Technology.
27. Tillich, Paul (1964), Theology of Culture, Oxford: Oxford University Press.
28. __________ (1973), Systematic Theology, Vol. 1, Chicago: The University of Chicago Press.
29. Vico, Giambattista (1948), New Science, translated by Thomas Goddard Bergin and Max Harold Fisch, New York: Cornell University Press.
 
 
 
 
 
Naqd Va Nazar
Volume 20, Issue 80
July 2015
Pages 157-183

Files

Share

How to cite

Statistics