ویژگی‌هاى فرهنگى جامعه دینى

Document Type : Professional

Author

Abstract

فرهنگ را مى‏توان مجموعه رفتارها، کنشهاى اکتسابى، باورها، اعتقادات و ارزشهاى مورد قبول اعضاى یک جامعه معین تعریف کرد. بنابراین تعریف، اولا کلمه اکتسابى در این رفتار فرهنگ را از رفتارهاى وراثتى و زیستى متمایز مى‏کند، و ثانیا فرهنگ، شامل اعتقادات و باورها و همه رفتارها و اعمال جمعى است. در هر حال باید توجه داشت که در موضوع فرهنگ، ما با یک کل سر و کار داریم نه با اجزاى تشکیل‏دهنده آن.
در تعریف دیگر گفته شده است که فرهنگ مجموعه اعتقادات، باورها، نهادهاى دینى و عرفى، زبان، سنن، آداب و رسوم، علوم و فنون و ارزشهاى یک جامعه را دربر مى‏گیرد. ارتباطات اجتماعى نمادین، پیچیده‏ترین وجه ارتباط فرهنگى است. هنجارهاى فرهنگى معیارها و رفتارهاى ثابتى است که هر گروه و یا اجتماع به لحاظ فکرى و رفتارى از افراد خود انتظار دارد. فرهنگ آرمانى یا مطلوب، الگوهاى رفتار تایید شده و مورد قبول و غالبا مطلقى را دربرمى‏گیرد; اما فرهنگ موجود، رفتارها و باورهایى است که در وضع موجود عملا بر جامعه حاکم است و کمتر اتفاق مى‏افتد که عملکردها و رفتارهاى افراد جامعه (آنچنان که هست) با فرهنگ به عنوان یک آرمان و کمال مطلوب منطبق باشد. بر طبق تعریف دیگر: فرهنگ مجموعه تدابیر، رفتارها و وسایل رایج و عمومیت‏یافته و پذیرفته شده‏اى است که به منظور پاسخ به نیازهاى مادى و معنوى اعضاى جامعه، شکل گرفته است.

 
1. مقدمه ابن خلدون، ترجمه محمد پروین گنابادى، ج‏1، ص‏168.
2. همان،،ص‏7080.
3.همان، ص‏430.
4. بنگرید به: رساله کارشناسى ارشد زیر عنوان «بررسى نظرات دیدگاههاى حوزه‏هاى علوم دینى در مورد تفکر و روشهاى علمى و تجربى...»، مسعود وکیل، دانشگاه آزاد اسلامى، واحد تهران.