فلسفه، جامعه‌شناسى و تاریخ علم؛ از تبعیت و تقلید تا تلائم و تعامل

1. INTERNAL
2. EXTERNAL
3. تاریخ علم از یک طرف یک واقعیت‏خارجى دارد که در گذشته واقع شده است و از طرف دیگر، گزارشها و روایاتى است که توسط عالمان و مورخان و وقایع‏نگاران و سرگذشت‏نویسان مکتوب شده است. مقصود از اصطلاح بازسازى تاریخ علم این است که واقعیت‏خارجى تاریخى را در تمام اجزاء و ابعادش مجددا بسازیم; اما در بیان، نه در عمل! با این توضیح روشن است که تمام مکتوبات تاریخى صرف نظر از نویسنده آنها، جملگى به گونه‏اى بازسازى و بازیابى وقایع است. براى توضیح بیشتر به تحلیل مواضع لائدن، لاکاتوش و کوهن رجوع کنید.
4. NEGATIVISM
این اصطلاحى است که بعضا براى توصیف علم‏شناسى ابطال‏گرایانه پاپر به کار مى‏رود.
5. CROMBIE .C .A
6. DAMPIER .C.W
7. HALL RUPERT
8. COHEN BERNARD
9. HALL .LEWISH
10. WESTFALL RICHARD
11. جالب توجه است که آثار جرج سارتون، کرامبى، دمپیر، لوئیس هنرى‏هال که از جمله تاریخ‏نگاریهایى است که سیرت و صورت آشکار علم‏گرایانه و سیانتیستى دارد و موافق الگوى تجربه‏گرایى منطقى نوشته شده است، از جمله عمده‏ترین آثارى است که در سالهاى اخیر به زبان فارسى ترجمه شده است.
12. IMMANENT
13. EXISTENTIAL
14. LAUDAN LARRY
15. CONDORCET
16. HISTORIOGRAPHY WHIGGISH
17. KOYRE ALEXANDER
18. CONSTRUCTION
19. .Press University Cambridge :1976 .1905-1800 ,Science Modern to Background Critical The :Sciences Physical the in Appraisal and Method ).ed( .c,Howson
20. WORRALL JOHN
21. همان که بعضا نگرش یا مکتب رادیکال در جامعه‏شناسى معرفت علمى نیز خوانده شده است.
22. CARNOT SADI
23. CARDWELL
24. SHAPIN STEVEN
25. این مقاله در فصلنامه حوزه و دانشگاه، شماره‏11 و12 (1376) انتشار یافته است.
فهرست منابع و ارجاعات:
1. زیباکلام، سعید (1376) سآیا اعتبار حقیقت همان اعتبار جامعه است؟ز، فصلنامه حوزه و دانشگاه، شماره‏11 و12.
2. .Paul Kegan & Routledge ,London .Theory Sociological and Knowledge Scientific )1974( .B ,Barnes
3. .Sage ,London .Culture Scientific of Studies Historical :Order Natural )1979( .Eds .S , Shapin and .B ,Barnes
4. .Press University Cambridge ,Cambridge .Sciences Physical the in Appraisal and Method )1976( .Ed .C ,Howson
5. )1968( .S.T ,Kuhn ز Science of History The س، .126-105.pp :)1977( .S.T ,Kuhn in
6. .1962 in PublishedFirst .Press University Chicago ,Chicago .Revolutions Scientific of Structure The )1970( .S.T ,Kuhn
7. )1971( .S.T ,Kuhn ز Science of History and History the between Relations The س، . 161-127 .pp :)1977( .S.T ,Kuhn in
8. )1976( .S.T ,Kuhn ز Science of Philosophy the and History the between Relations س، .20-3.pp :)1977( .S.T ,Kuhn in
9. .Press University Chicago ,Chicago .Change andTradition Scientific in Studies Selected :Tension Essential The )1977( .S.T ,Kuhn
10. )1979( .S.T ,Kuhn ز Science of History س، .128-121.pp :Science of Philosophy in Research Current .eds Kyburg .E.H and Asquith .D.P in
11. )1978( .S.T ,Kuhn ز Science of History andPhilosophy :Blind the and Halt The س، . 192-181 .pp ,31 ,science of Philosophy the for Journal British
12. )1986( .S.T ,Kuhn ز Audiences Diverse for Worlds Diverse :Science of Histories The س، .33-29.pp :)4( 72 ,Professors University of Association American the of Bulletin Academi
13. )1978( .I ,Lakatos ز Recontructions Rational and Science of History س، .138-102.pp : Press University Cambridge ,Cambridge .Programmes Research Scientific of   Methodology The :Lakatos .eds Currie Gregory & Worrall John in
.Press California of University ,Berkeley .Growth Scientific of Theory a Towards :.14  
Problems its andProgress )1977( .L ,Laudan
.Press Free The ,York New .Structure Social andTheory Social )1968( .K.R ,Merton .15  
.Osiris of iv.Vol in 1938 in PublishedFrist .Fertig Howard ,York New .England 16  
Century Seventeenth the in Society andTechnology ,Sience )1970( .K.R ,Merton