ORIGINAL_ARTICLE
مفهوم ضرورت در نظریۀ اخلاقی آیت الله مصباح یزدی
نظریۀ آیتالله مصباح یزدی دربارۀ باید و نبایدهای اخلاقی به نظریۀ ضرورت بالقیاس الی الغیر مشهور است، زیرا خود ایشان بهصراحت بایدهای اخلاقی را بر اساس مفهوم ضرورت بالقیاس الی الغیر تبیین کردهاند. برخی اندیشمندان بر این نظریه اشکال کردهاند که باید اخلاقی نمیتواند تحت مفهوم «ضرورت بالقیاس الی الغیر» قرار گیرد. هدف این مقاله تبیین نظریۀ آیت الله مصباح و بررسی اشکال وارد شده است. این بررسی با روش تحلیل عقلی و رجوع به ارتکازات و شهودات مفهومی انجام شده و با ذکر نمونههای کاربردی بر مدعای مورد نظر استدلال شده است. نتیجه اینکه سخنان استاد مصباح در توضیح این نظریه، بهگونهای است که نمیتواند بیانگر مفهوم ضرورت بالقیاس الی الغیر باشد و اساساً تبیین باید و نباید اخلاقی بر اساس این مفهوم نادرست است. با این حال، بر خلاف نتیجهگیری مستشکل، به صرف این اشکال نمیتوان هرگونه تبیین علّی از باید و نباید اخلاقی را رد کرد، بلکه دیدگاه استاد مصباح را میتوان منعکسکنندۀ ضرورتی دانست که در اصل علّیت بهویژه قاعدۀ سنخیت میان علت و معلول نهفته است. در واقع، اشکال استاد مصباح در این مسئله در نامگذاری این نظریه به «ضرورتبالقیاس الی الغیر» است و برای زیر سؤال بردن تبیین علّی او از باید و نباید اخلاقی لازم است راه دیگری پیمود.
https://jpt.isca.ac.ir/article_22669_3940eec1b0732ae5d5b6e254f9e58872.pdf
2016-12-21
4
25
10.22081/jpt.2016.22669
اخلاق
باید و نباید
ضرورت بالقیاس الی الغیر
محمدتقی مصباح یزدی
محمد علی
مبینی
mobini2@yahoo.com
1
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
AUTHOR
1. اکبریان، رضا و حجتاله مرزانی (1391)، «تحلیل و نقد دیدگاه ملاصدرا دربارۀ سنخیت علت و معلول»، آموزههای فلسفۀ اسلامی، ش 10.
1
2. حائری یزدی، مهدی (1361)، کاوشهای عقل عملی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
2
3. صدر المتألهین، محمد بنابراهیم (1981)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث.
3
4. ـــــــــــــــ (بی تا)، الحاشیة علی الهیات الشفاء، قم: انتشارات بیدار.
4
5. عمادزاده محمدکاظم، مسعود راعی و روحالله روحالهی (1391)، «بررسی تطبیقی حسن و قبح و ثمرات آن در اندیشه شیعه، معتزله، اشاعره و ماتریدیه»، پژوهشهای اعتقادی ـ کلامی، ش 5.
5
6. لاریجانی، صادق (1385)، نشست علمی «تحلیل الزامات اخلاقی و عقلی 3»، نک: پایگاه مجمع عالی حکمت اسلامی، بخش کرسیهای نظریهپردازی. http://hekmateislami.com/showdata.aspx?dataid=5160&siteid=1
6
7. مصباح یزدی، محمدتقی (1364)، آموزش فلسفه، ج 1، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
7
8. ـــــــــــــــ (1373)، دروس فلسفۀ اخلاق، تهران: انتشارات اطلاعات.
8
9. ـــــــــــــــ (1374)، آموزش فلسفه، ج2، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
9
10. ـــــــــــــــ (1384)، نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، تحقیق و نگارش: احمدحسین شریفی، قم: انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
10
11. ـــــــــــــــ (1391)، اخلاق در قرآن، ج 3، قم: انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
11
12. مظفر، محمدرضا (1430ق.)، اصول الفقه، چاپ پنجم، قم: مؤسسه النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
12
13. معلمی، حسن (1388)، «ضرورت بالقیاس و بالغیر مفاد بایدهای اخلاقی»، قبسات، سال چهاردهم، ش 53: 139-156.
13
14. میرداماد، میرمحمدباقر الداماد (1385)، مجموعه مصنفات؛ الافق المبین، به اهتمام عبدالله نورانی، تهران: انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
14
15. Adams, Robert Merrihew, (1999), Finite and Infinite Goods; A Framework for Ethics, Oxford: Oxford University Press.
15
ORIGINAL_ARTICLE
استنتاج بهترین تبیین و مسئلۀ توصیفِ استدلالهای استقرایی؛ بررسی دیدگاه لیپتون
در موضوع استدلالهای استقرایی، مسئلۀ توجیه و مسئلۀ توصیف از مسائل اساسی هستند. مسئلۀ توصیفِ استدلالهای استقرایی (بر خلاف مسئلۀ توجیه)، کمتر بررسی شده است که البته پیتر لیپتون از فیلسوفان علم معاصر، مهمترین دغدغۀ خود را حل این مسئلۀ مغفول قرار داده است. وی با بررسیِ الگوها یا دیدگاههایی که دربارۀ مسئلۀ توصیف استقرا مطرح شده، آنها را ناقص قلمداد کرده، الگوی خاص خود را با عنوان «استنتاج بهترین تبیین» ـ آن هم با تقریرِ جذابیتمحورـ معرفی میکند. در این مقاله، این الگوی پیتر لیپتون تبیین و سپس بررسی و نقد شده است.
https://jpt.isca.ac.ir/article_22670_cfda635517052e0af4f9cd90b8165dba.pdf
2016-12-21
26
58
10.22081/jpt.2016.22670
استدلالهای استقرایی
مسئلۀ توصیفِ استقرا
تبیین
استنتاج بهترین تبیین
لیپتون
منصور
نصیری
nasirimansour@ut.ac.ir
1
استادیار پردیس فارابی دانشگاه تهران
AUTHOR
1. Baker, A. (2010), “Simplicity,” Retrieved from Stanford Encyclopedia of Philosophy: http://plato.stanford.edu/entries/simplicity/
1
2. Friedman, M. (1974), “Explanation and Scientific Understanding,” Journal of Philosophy 71.
2
3. Harman, G. (1965), “The Inference to the Best Explanation,” The Philosophical Review 74 (1).
3
4. __________ (1992), “Reviewed work (s): Inference to the Best Explanation, by Peter Lipton,” Mind, New Series, 101(403 ).
4
5. Hempel, C. (1965), Aspects of Scientific Explanation, New York: Free Press.
5
6. Hintikka, J. (1998), “What is Abduction?” Transactions of the Charles S. Peirce, Society 34.
6
7. Lipton, P. (n.d.), “What Good Is An Explanation?”
7
8. __________ (2000), “Inference to the Best Explanation,” In: W. N.-S. (ed.), A Companion to the Philosophy of Science, New York: Blackwell.
8
9. __________ (2004), Inference to the Best Explanation (2nd ed.), New York: Routledge.
9
10. __________ (2006), “Review Symposium: Wouldn’t It Be Lovely: Explanation And Scientific Realism,” Metascience.
10
11. Peirce, C. (1931-1935), Collected Papers of Charles Sanders Peirce Vol. 5, P. W. C. Hartshorne (ed.), Cambridge: Harvard University Press.
11
12. Popper, K. (1979), Objective Knowledge: An Dvolutionary Approach (2 ed.), Oxford: Clarendon Press.
12
13. Psillos, S. (1999), Scientific Realism: How science tracks truth, London and New York: Routledge.
13
14. __________ (2007), “The Fine Structure of Inference to the Best Explanation,” Philosophy and Phenomenological Research 74 (2).
14
15. Rappaport, S. (1996), “Inference to the Best Explanation: Is It Really Different From Mill’s Method?” Philosophy of Science 63.
15
16. Review Symposium: Wouldn’t It Be Lovely: Explanation And Scientific Realism (2005), 2006, DOI 10.1007/s11016-005-3431-7, (2006), Metascience, 331-361.
16
17. Salmon, W. (2001a), “Explanation and Confinuation: A Bayesian Critique of Inference to the Best Explanation' Explanation,” In: G. H. (eds.), Theoretical Approaches and Applications, Dordrecht: Kluwer.
17
18. __________ (2001b), “Reflections ofa Bashful Bayesian: A Reply to Peter Lipton,” In: G. H. (eds.), Explanation: Theoretical Approaches and Applications, Dordrecht: Kluwer.
18
19. نصیری، منصور (1390)، «رابطه فرضیهربایی با استقرا و حدس»، نقدونظر، ش 61 و 68.
19
20. ـــــــــــــــ (1394)، تبیین در فلسفۀ علم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
20
21. ـــــــــــــــ (1392)، «اصل سادگی و نقش آن در اثبات خدا، بررسی دیدگاه سوئینبرن»، نقدونظر، ش 71.
21
ORIGINAL_ARTICLE
نقد درونی تباین دین و معنویت در نظریه پیوند معنویت و عقلانیت
تباین میان دین و معنویت، یکی از نتایج نظریه پیوند عقلانیت و معنویت است. نظریهپرداز در این رویکرد، معنویت را در سه ویژگی اصلی با آموزههای اساسی دین ناسازگار دانسته است. وی آخرتگرایی، مابعد الطبیعه سنگین و تقلید را سه ویژگی اصلی دین میداند که با سه مؤلفه اصلی و اجتنابناپذیر معنویت، یعنی دنیاگرایی، مابعدالطبیعه سبک و زندگی اصیل انسان معنوی، متباین میداند. به باور ایشان تباین در مؤلفههای اصلی دین و معنویت، به تباین در خود آنها میانجامد. وی معنویت را باورهایی میداند که موجب آرامش و کاهش آلام انسان میشود و منظور او از عقلانیت نیز که با معنویت پیوند دارد، عقلانیت ابزاری است. موارد ادعایی ناسازگاری دین و معنویت، افزون بر اینکه با اشکالهایی در مبانی و مفاهیم بهکاررفته در نظریه مواجه است، اشکالهایی در ساختار درونی نظریه و نیز با دیگر مدعیات نظریهپرداز دارد؛ معنویت در این نظریه میتواند به آخرتگرایی و به مابعدالطبیعه سنگین بینجامد و باورهای دینی نیز میتواند بر اساس مبانی نظریهپرداز از عقلانیت برخوردار باشد. بنابراین، تباین ادعایی دین و معنویت قابل رفع است.
https://jpt.isca.ac.ir/article_22668_ae71d85c832f839ff3d60b2ab820b7a7.pdf
2016-12-21
59
81
10.22081/jpt.2016.22668
معنویت
دین
عقلانیت
آخرتگرایی
تقلید
سکولاریسم
سید محمد
اکبریان
smohamed1348@gmail.com
1
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
AUTHOR
قرآن کریم
1
1. ارسطو (1385)، اخلاق نیکوماخوس، ترجمه محمدحسن لطفی، چاپ دوم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
2
2. آملی، سیدحیدر (1362)، اسرار الشریعه واطوار الطریقه وانوار الحقیقه، تصحیح محمد خواجوی، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
3
3. بابایی، حبیبالله (1388)، «کارکردهای رهایی بخش یاد رنج متعالی در رویارویی با رنجهای انسان معاصر»، نقدونظر، ش 56.
4
4. حمیدیه، بهزاد (1391)، معنویت در سبد مصرف، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
5
5. رشاد، علیاکبر (1388)، معنا منهای معنا، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
6
6. دباغ، سروش (1385)، «تعبد و مدرنبودن؛ نقدی بر آرای مصطفی ملکیان»، مدرسه، ش 4.
7
7. سروش، عبدالکریم و دیگران (1381)، سنت و سکولاریسم، تهران: مؤسسه فرهنگی صراط.
8
8. سهرابیفر، وحید و هادی صادقی (1392)، «نگاهی انتقادی به نظریه معنویت و عقلانیت»، قبسات، ش 70.
9
9. صادقی، هادی (1389)، «اندیشه شناخت؛ ملکیان»، معرفت کلامی، ش 3.
10
10. یقینی، عباس (1381)، «معنویت به جای دین؛ قرائتی لیبرال ـ مسیحی از اسلام»، کتاب نقد، ش 23.
11
11. فنایی، ابوالقاسم (1385)، «در باب گوهر دین و گوهر مدرنیته»، آیین، ش 6.
12
12. قشیری، ابوالقاسم عبدالکریم (2008)، نحو القلوب الکبیر، مصحح احمد علم الدین الجندی، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
13
13. قیصری، داود (1381)، رسائل قیصری، مصحح سیدجلال الدین آشتیانی، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
14
14. مجلسی، محمدباقر (1403)، بحار الأنوار، تصحیح جمعی از محققان، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
15
15. مظاهریسیف، حمیدرضا (1384)، « نقد عرفان پستمدرن»،کتاب نقد، ش 35.
16
16. ملکیان، مصطفی (1380)، «معنویت و عقلانیت؛ نیاز امروز ما»، بازتاب اندیشه، ش 22.
17
17. ـــــــــــــــ (1381الف)، راهی به رهایی، تهران: نگاه معاصر، چاپ دوم.
18
18. ـــــــــــــــ (1381ب)، «گفتوگوی کتاب هفته با دکتر ملکیان»، کتاب هفته، ش 105.
19
19. ـــــــــــــــ (1381ج)، «معنویت: گوهر ادیان (1)»، در: سروش، عبدالکریم و دیگران، سنت و سکولاریسم، تهران: مؤسسه فرهنگی صراط.
20
20. ـــــــــــــــ (1381د)، «معنویت: گوهر ادیان (2)»، در: سروش، عبدالکریم و دیگران، سنت و سکولاریسم، تهران: مؤسسه فرهنگی صراط.
21
21. ـــــــــــــــ (1381ه)، «پرسشهایی پیرامون معنویت»، در: سروش، عبدالکریم و دیگران، سنت و سکولاریسم، تهران: مؤسسه فرهنگی صراط.
22
22. ـــــــــــــــ (1383)، «نشانههای انسان معنوی»، ویژهنامه روزنامه ایران، ش 2962.
23
23. ـــــــــــــــ (1385الف)، مشتاقی و مهجوری، تهران: نگاه معاصر.
24
24. ـــــــــــــــ (1385ب)، «به سوی معنویت انسانگرا»، هفت آسمان، ش 29.
25
25. ـــــــــــــــ (1385ج)، «سازگاری معنویت و مدرنیته»، روزنامه شرق، ش 835.
26
26. ـــــــــــــــ (۱۳۸۷)، «سنت، تجدد، پسا تجدد»، نشریه آیین، ش 7.
27
27. ـــــــــــــــ (1389)، «در جستوجوی عقلانیت و معنویت»، مهر، ش 3.
28
28. ـــــــــــــــ (1391)، دین، معنویت و روشنفکری دینی، تهران: پایان، چاپ سوم.
29
29. ـــــــــــــــ (1393)، «مصاحبه معنویت و عقلانیت»، اطلاعات حکمت و معرفت، سال نهم، ش 2.
30
30. ـــــــــــــــ (1395)، در رهگذار باد و نگهبان لاله، ج 1، تهران: نگاه معاصر، چاپ دوم.
31
31. همتیمقدم، احمدرضا (1384)، «نقدی بر مصاحبه ملکیان درباره سازگاری معنویت و مدرنیته»، روزنامه شرق، 4/6/1384.
32
ORIGINAL_ARTICLE
چیستی «تمدن» در فلسفه؛ عناصر ماهوی «تمدن» در نظریههای برخی فیلسوفان معاصر
ماهیت وجودی تمدن کمتر در فلسفه بررسی شده است، ولی آن مقدار از فلسفه که به تمدن پرداخته است، مسائل مهمی را پیش کشیده و جنبهها و زوایای تازهای را گشوده است. در این مقاله، نه به همه جنبههای فلسفیِ تمدن، بلکه تنها به برخی از پرسشهای فلسفی در باب تمدن پرداختهایم تا به فهمی عمیقتر و درکی فراتر از تعریفهای لفظی از تمدن، ماهیت تمدن و عناصر وجودی آن برسیم. مهمترین مسائل فلسفی که در این نوشته بدان پرداختهایم، به قرار زیر است: ماهیت روحی و اخلاقی تمدن (نرم یا سختبودن تمدن)، عینی یا ذهنیبودن تمدن، ماهیت ترکیبی و نظاممند تمدن، رابطه میان تکثر و تنوع با وحدت و هویت تمدنی، جوهر یا عرضبودن تمدن و در نهایت کل یا کلیبودن تمدن.
https://jpt.isca.ac.ir/article_22671_1457e677d640b80650cbb5f272083eff.pdf
2016-12-21
82
105
10.22081/jpt.2016.22671
تمدن
اخلاق
وحدت
عرض
کلی
حبیب الله
بابایی
habz109@gmail.com
1
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
AUTHOR
1. شیرازی، صدرالدین (1981)، الحکمة المتعالیه، ج 4، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
1
2. اشویتسر، آلبرت (1997)، فلسفة الحضاره، ترجمه عبدالرحمن بدوی، بیروت: دار الاندلس.
2
3. برگر، پیتر و توماس لوکمان (1375)، ساخت اجتماعی واقعیت، ترجمه فریبرز مجیدی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
3
4. خاتمینیا، فضه (1393)، «در باب تکثر تمدنها»، آیینه پژوهش، ش 146.
4
5. داوریاردکانی، رضا (1386)، فلسفه در دام ایدئولوژی، تهران: نشر بین الملل.
5
6. سروش، عبدالکریم (1391)، آیین شهریاری و دینداری، تهران: انتشارات آگه.
6
7. ــــــــــــــــــ (1380)، تفرج صنع، چاپ پنجم، تهران: مؤسسه فرهنگی صراط.
7
8. طباطبایی، محمدحسین (1414)، نهایة الحکمه، قم: جامعه مدرسین.
8
9. نصر، حسین (1382)، برخورد تمدنها و سازندگی آینده بشر،نظریه برخورد تمدنها، هانتینگتون و منتقدانش، ترجمه و ویراسته مجتبی امیری، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزرات خارجه.
9
10. Arpad Szakolczai (2001), “Civilization and its Sources,” International Sociology 16.
10
11. Edward A. Tiryakian (2001), “Introduction: The Civilization of Modernity and the Modernity of Civilizations,” International Sociology 11.
11
12. Feliks Koneczny (1962), On the Plurality of the Civilizations, Gedrzej Gierych (ed.), Translated from the Polish, London: Polonica Publication.
12
13. Jay Newman (1979), “Two Theories of Civilization,” Philosophy, Vol. 54, No. 210.
13
14. Marshall G. S. Hodgson (1974), The Venture of Islam, Conscience and History in a World Civilization, The Classical Age of Islam, Chicago and London: The University of Chicago Press, Vol. 1.
14
15. N. P. Jacobson (1952), “The Problem of Civilization,” Ethics, Vol. 63, No. 1.
15
16. R. G. Callingwood (1947), The New Leviathan or Man, Society, Civilization and Barbarism, Oxford: The Clarendon Press.
16
ORIGINAL_ARTICLE
مفهومشناسی اصطلاح امامیه
اصطلاح «امامیه» پیش از غیبت صغری، به بخش مهمی از مسلمانان شیعی اطلاق میشده است. هرچند اصطلاح رافضه بهعنوان اصطلاح رقیب، به اصرار نویسندگان مخالف امامیه، کاربرد بیشتری یافته است. در دوران ائمه(علیهم السلام) واژه امامیه، اصطلاحی عام برای فرقههایی بود که قائل به نص در امامت بودند، اما همزمان با غیبت صغری و پس از آن، اصطلاح امامیه بهطور ویژه به اثنیعشریان اختصاص یافت، درحالیکه این سیر مطالعاتی و این برداشت در میان تاریخپژوهان مغفول مانده است؛ بنابراین اینکه در چه دورههایی برخی از شیعیان بدین نام خوانده شدهاند و مصادیق آنها در هر دوره چه افرادی بودهاند، در این پژوهش به صورت استنادی به آن پرداخته شده است با این هدف که پیگیری تطور این مفهوم (بهترتیب قدمت واژگانی، وجه نامگذاری و مصداقشناسی) که در شناخت روشمند تاریخ تشیع اهمیت دارد، نشان داده شود.
https://jpt.isca.ac.ir/article_22672_ae8acf5491df08d52f4de6f53c9bde8f.pdf
2016-12-21
106
123
10.22081/jpt.2016.22672
امامیه
نص
غیب صغری
ائمه(علیهم السلام)
اثنیعشری
سید علیرضا
عالمی
alemi.sar@gmail.com
1
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ و اسلامی
AUTHOR
نعمت الله
صفری فروشانی
nsafari8@gmail.com
2
دانشیار جامعة المصطفی العالمیه
AUTHOR
1. بخاری، ابونصر (1413)، سّر السلسلة العلویه، قم: انتشارات شریف رضی.
1
2. نووی، یحیی بنشرف (1407)، شرح مسلم، بیروت: دار الکتاب العربی.
2
3. ابنابی الحدید، عبد الحمید (1378)، شرح نهج البلاغه، دار احیاء الکتب العربیة.
3
4. ابناثیر جزری، علی بنمحمد (بیتا)، اللباب فی تهذیب الانساب، بیروت: دار صادر.
4
5. ابنتیمیه، احمد بنعبد الحلیم (1404)، دقائق التفسیر، دمشق: مؤسسه علوم القرآن.
5
6. ابنحزم اندلسی (1420)، الفصل فی الملل والاهواء والنحل، بیروت: دارالکتب العلمیة.
6
7. ابنحزم، علی بناحمد (1403)، جمهرة انساب العرب، بیروت: دار الکتب العلمیة.
7
8. ابنحسین، یحیی (1410)، الأحکام فی الحلال والحرام، بی جا.
8
9. ابنخلدون، عبدالرحمن بنمحمد (1408)، تاریخ ابنخلدون، بیروت: دار الفکر.
9
10. ابنخلکان، احمد بنشهاب الدین (بیتا)، وفیات الاعیان، لبنان: دار الثقافة.
10
11. ابنسعد، محمد (1410)، الطبقات الکبری، بیروت: دار الکتب العلمیة.
11
12. ابنسلیمان، احمد (1424)، حقائق المعرفة، احمد بنسلیمان، صنعاء: موسسة الامام زیدبنعلی الثقافیة.
12
13. ابنشهر آشوب، محمد بنعلی (بیتا)، معالم العلماء، قم: بی نا.
13
14. ابنطاووس، سید (1414)، اقبال الاعمال، سیدبن طاووس، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
14
15. ابنطقطقی، محمد بنعلی بنطباطبا (1418)، الفخری فی آداب السلطانیة، بیروت: دار القلم العربی.
15
16. ابنعساکر، علی بنحسن (1415)، تاریخ مدینة دمشق، بیروت: دار الفکر.
16
17. ابنکثیر، اسماعیل (1408)، البدایة والنهایة، بیروت: دار ااحیاء التراث العربی.
17
18. ابنندیم، محمد بناسحاق (بیتا)، فهرست، تحقیق رضا تجدد، بی جا.
18
19. ابوزهرة، محمد (بیتا)، تاریخ المذاهب الاسلامیة، قاهرة: دار الفکر العربی.
19
20. ابی نعیم اصفهانی (بیتا)، الامامة والرد علی الرافضة.
20
21. ابنادریس حلی (1410)، السرائر، ابنادریس حلی، قم: مؤسسه النشر الاسلام.
21
22. اشعری قمی، سعد بنعبدالله (بیتا)، المقالات والفرق، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
22
23. اشعری، علی بناسماعیل (1400)، مقالات الاسلامیین واختلاف المصلین، تصحیح هلموت ریتر، جمعیة المستشرقین الالمانیة.
23
24. اصفهانی، ابوالفرج (بیتا)، مقاتل الطالبیین، بیروت: دار المعرفة.
24
25. البغدادی، محمد بنحبیب (1361ق)، کتاب المحبر، مطبعة الدائره.
25
26. الجاحظ، عمرو بنبحر (1955)، العثمانیة، مصر: دار الکتاب العربی.
26
27. المرتضی، احمد (بیتا)، شرح الازهار، صنعا: مکتبة غمصان.
27
28. المرزبانی الخراسانی، عبیدالله محمد بنعمران (1413)، اخبار السید الحمیری، بیروت: شرکة الکتبی.
28
29. ایجی، عبدالرحمن بناحمد (1417)، المواقف، بیروت: دار الجیل.
29
30. برقی، محمد بناحمد (1377ق)، محاسن، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
30
31. بغدادی، عبدالقاهر بنطاهر (1429)، الفرق بین الفرق، بیروت: دار المعرفة.
31
32. بن قاسم، یحیی بنحسین (1343)، قاسم التحفة العسجدیة، صنعاء: ابو ایمن للطباعة
32
33. پاکتچی، احمد (1368)، امامیه، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران: مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.
33
34. حموی، یاقوت (1399)، معجم البلدان، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
34
35. ذهبی، محمد بناحمد (1413)، سیر اعلام النبلاء، بیروت: مؤسسه الرسالة.
35
36. رازی، احمد بنحمدان ابوحاتم (بیتا)، الزینة، قاهره: مکتبة الثقافة الدینیة، جزء سوم.
36
37. راوندی، قطب الدین (1409)، الخرائج والجرائح، قم: مؤسسة امام مهدی.
37
38. سرخسی، ابوبکر (1414)، اصول السرخسی، بیروت: دار الکتاب العلمیة.
38
39. سید مرتضی (1346ش)، الذریعة، تهران: دانشگاه تهران.
39
40. ـــــــــــــــ (1414)، الفصول المختارة، بیروت: دار المفید.
40
41. شهرستانی، محمد بنعبدالکریم (بیتا)، الملل و النحل، بیروت: دار المعرفة.
41
42. صدوق، محمد بنعلی (1417)، امالی، قم: مؤسسه البعثة.
42
43. ـــــــــــــــ (بیتا) ، کمال الدین و تمام النعمة، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
43
44. طبرسی، حسن (1415)، مجمع البیان بیروت: موسسة الاعلمی للمطبوعات.
44
45. طبری، محمد بنجریر (بیتا)، تاریخ طبری، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
45
46. طوسی، محمد بنحسن (1363ش)، الاستبصار، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
46
47. ـــــــــــــــ (1409)، التبیان، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
47
48. ـــــــــــــــ (1411)، الغیبة، قم: مؤسسة المعارف الاسلامیة.
48
49. ـــــــــــــــ (1417)، فهرست، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
49
50. غزالی، محمد بنمحمد (1417)، المستصفی، بیروت: دار الکتب العلمیة.
50
51. فیاض، عبدالله (1986)، تاریخ الامامیة واسلافهم من الشیعة، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
51
52. قرطبی، محمد بناحمد (1405)، تفسیر قرطبی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
52
53. کلبرگ، اتان (1374)، «از امامیه تا اثنیعشریه»، ترجمه محسن الویری، تهران: فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق(ع)، ش 2.
53
54. محقق حلی (1364)، المعتبر، قم: مؤسسة سید الشهداء.
54
55. مسعودی، علی بنالحسین (بی تا)، التنبیه والاشراف، قاهره: دار الصاوی.
55
56. ـــــــــــــــ (1409)، مروج الذهب، قم: دار الهجره.
56
57. مفید، محمد (1414)، الارشاد، بیروت: دار المفید.
57
58. ـــــــــــــــ (1414)، اوائل المقالات، بیروت: دار المفید.
58
59. نجاشی، احمد بنعلی (1416)، رجال نجاشی، نجاشی، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
59
60. هلالی، سلیم بنقیس (1420)، کتاب سلیم بنقیس، قم: الهادی.
60
ORIGINAL_ARTICLE
اهمیت تعهدات فراهنجاری آرمان علم غیرارزشبار
مطابق آرمان علم غیرارزشبار در ارزیابیِ معرفتیِ نظریههای علمی تنها ارزشهای معرفتی میتوانند نقش مشروع داشته باشند. در این مقاله نشان خواهیم داد که این آموزه بر تصویری از علم و رابطۀ آن با ارزشها مبتنی است که تعهدات فراهنجاری معینی در پی دارد و توجه به این تعهدات مهم است. برای این منظور نخست چارچوب کلی نظریۀ فراهنجاری را بهاختصار معرفی میکنیم و سپس به بیان پیشفرضهایی میپردازیم که در پس آرمان علم غیرارزشبار دربارۀ رابطۀ علم و ارزشها وجود دارد و سپس تعهدات فراهنجاری مشخصی را از آنها نتیجه میگیریم. همچنین با معرفی اجمالی استدلالهایی که بیشتر در مخالفت با آموزۀ آرمان علم غیرارزشبار اقامه شدهاند، نشان میدهیم که در این استدلالها توجهی به پیشفرضهای فراهنجاریِ این آموزه نشان داده نشده است. در نهایت این پرسش مطرح و پاسخ داده میشود که آیا در بحث از آرمان علم غیرارزشبار، توجه به ملاحظات فراهنجاری ضرورتی دارد؟
https://jpt.isca.ac.ir/article_22673_ad5103d25bce8fcc26abb5450cc24b2e.pdf
2016-12-21
124
148
10.22081/jpt.2016.22673
نظریۀ فراهنجاری
فرااخلاق
آرمان علم غیرارزشبار
شناختگرایی
واقعگرایی
میثم
محمدامینی
me_amini@sbu.ac.ir
1
استادیار پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری، دانشگاه شهید بهشتی
AUTHOR
1. یغمایی، ابوتراب (۱۳۹۴)، «نقش ارزشهای غیرمعرفتی در ارزیابی معرفتی نظریههای علمی»، راهبرد فرهنگ، ۳۲ (۸).
1
2. DeLapp, K. M. (2016), “Metaethics,” The Internet Encyclopedia of Philosophy, ISSN 2161-0002, retrieved from http://www.iep.utm.edu.
2
3. Douglas, H. (2009), Science, Policy, and the Value-Free Ideal, Pittsburgh: University of Pittsburgh Press.
3
4. Dupré, J. (2007), “Fact and Value,” in: H. Kincaid and J. Dupré (eds.), Value free science? Ideals and illusions, Oxford: Oxford University Press.
4
5. Hempel, C. G. (1965), “Science and Human Values,” in: Hempel, Aspects of Scientific Explanation, New York: The Free Press.
5
6. Hume, D. (1739), The Treatise Concerning Human Nature, L. A. Selby-Bigge (ed.), Oxford: Oxford University Press.
6
7. Kalderon, M. (ed.) (2005), Moral Fictionalism, New York: Clarendon Press.
7
8. Kitcher, P. (2001), Science, Truth, and Democracy, Oxford: Oxford University Press.
8
9. Kourany, J. A. (2003), “A Philosophy of Science for the Twenty‐First Century,” Philosophy of Science, 70 (1).
9
10. Lacey, H. (1999), Is Science Value-Free? Values and Scientific Understanding. New York: Routledge.
10
11. Laudan, L. (1984), Science and Values: The Aims of Science and Their Role in Scientific Debate, Berkeley: University of California Press.
11
12. Mackie, J. L. (1977), Ethics: Inventing Right and Wrong, New York: Penguin Books.
12
13. McMullin, E. (1983), “Values in science,” in: P. D. Asquith and T. Nickles (eds.) Proceedings of the 1982 Biennial Meeting of the Philosophy of Science Association, Vol. 1, East Lansing: Philosophy of Science Association, 2.
13
14. Mitchell, S. (2004), “The Prescribed and Proscribed Values in Science Policy,” in: P. Machamer and G. Wolters (eds.), Science, Values, and Objectivity, Pittsburgh: University of Pittsburgh Press.
14
15. Reiss, J., & Sprenger, J. (2014), “Scientific Objectivity,” The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2014 Edition), Edward N. Zalta (ed.).
15
16. Rooney, P. (1992), “On Values in Science: Is the Epistemic/Non-Epistemic Distinction Useful?” Proceedings of the 1992 Biennial Meeting of the Philosophy of Science Association 2.
16
17. Scanlon, T. M. (1998), What We Owe to Each Other, Cambridge: Harvard University Press.
17
ORIGINAL_ARTICLE
اختلافنظر و مسئله تقارن معرفتی: علیه دیدگاه وزندهی برابر
این مقاله به بررسی ارتباط تأثیر شواهد مرتبه بالاتر با دیدگاه وزندهی برابر در بحث اختلافنظر معرفتی میپردازد. در ابتدا پس از معرفی تمایز میان شواهد مرتبه اول و شواهد مرتبه بالاتر، استدلالی از تامس کلی مطرح میشود که مطابق آن در نظر گرفتن تأثیر شواهد مرتبه بالاتر لزوماً به تأیید دیدگاه مصالحهگرایان نمیانجامد. سپس استدلالی از جاناتان متسون در نقض استدلال کلی شرح داده میشود که طبق آن اعمال تأثیر شواهد مرتبه بالاتر به تأیید دیدگاه وزندهی برابر و در نتیجه تعلیق باور در مواجهه با اختلافنظر معرفتی خواهد انجامید. در ادامه نشان میدهم که استدلال متسون بر دیدگاهی مبتنی است که آن را نظریه دو قسمتی شواهد نامیدهام. سپس با طرح اشکالات وارد بر نظریه دو قسمتی شواهد نشان دادهام که تسلسل از جمله هزینههایی است که طرفدار نظریه دوقسمتی شواهد باید بپذیرد. سپس با ارائه مدلی نشان میدهم که حتی اختیار کردن نظریه دوقسمتی شواهد و پذیرفتن هزینههای آن نیز به تأیید دیدگاه وزندهی برابر در اختلافنظر معرفتی نمیانجامد، زیرا میتوان استدلالی مستقل علیه دیدگاه وزندهی برابر ارائه کرد. به این ترتیب اگر دیدگاه وزندهی برابر دو طرف نادرست باشد، راه یکی از مهمترین استدلالهای مؤید مصالحهگرایی بسته میشود.
https://jpt.isca.ac.ir/article_22674_91791e1113fe03544fbc20b8cdfefd89.pdf
2016-12-21
149
182
10.22081/jpt.2016.22674
اختلافنظر معرفتی
دیدگاه وزندهی برابر
شواهد مرتبه بالاتر
نظریه دوقسمتی شواهد
جاناتان متسون
امید
کریم زاده
o_karimzadeh@sbu.ac.ir
1
استادیار دانشگاه شهید بهشتی-پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری
AUTHOR
1. Christensen, David (2010), “Higher-Order Evidence,” Philosophical & Phenomenological Research 81 (1).
1
2. Conee, Earl & Feldman, Richard (2001), “Internalism Defended,” American Philosophical Quarterly 38 (1).
2
3. Foley, Richard (1998), “Rationality and Intellectual Self-Trust,” In: Michael R. DePaul and William Ramsey (eds.), Rethinking Intuition, Lanham, MD: Rowman and Littlefield.
3
4. Friedman, Jane (2013), “Suspended Judgment,” Philosophy Studies 162.
4
5. Goldman, Alvin & Pust, Joel (1998), “Philosophical Theory and Intuitional Evidenc,” In: Michael R. DePaul and William Ramsey, Lanham, MD: Rowman and Littlefield.
5
6. Kelly, Thomas (2005), “The Epistemic Significance of Disagreement,” In: John Hawthorne & Tamar Gendler (eds.), Oxford Studies in Epistemology, Vol. 1, Oxford: Oxford University Press.
6
7. Kelly, Thomas (2008b), “Evidence: Fundamental Concepts and the Phenomenal Conception,” Philosophy Compass 3 (5).
7
8. Matheson, Jonathan (2009), “Conciliatory Views of Disagreement and Higher-Order Evidence,” Episteme 6 (3).
8
Pryor, James (2000), “The Skeptic and the Dogmatist,” Noûs 34 (4).
9