%0 Journal Article %T فلسفه و بحرانِ خرد در اندیشه‌ هورکهایمر %J نقد و نظر %I دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم (پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی) %Z 1062-8952 %A کیخایی, آیدین %D 2017 %\ 03/21/2017 %V 22 %N 85 %P 148-174 %! فلسفه و بحرانِ خرد در اندیشه‌ هورکهایمر %K ماکس هورکهایمر %K خرد ذهنی %K خرد عینی %K دیالکتیک %K نسبی‌گرایی %R 10.22081/jpt.2017.63753 %X این مقاله به بررسی مفهوم فلسفه در اندیشه‌ ماکس هورکهایمر می‌پردازد. هورکهایمر میان دو گونه‌ خرد، یعنی خرد ذهنی و خرد عینی تمایز قائل شده و استدلال می‌کند که اندیشه معاصر غرب، در نتیجۀ چیرگی خرد ذهنی دست‌خوش بحران شده ‌است. از جمله تجلّی‌های این بحران ناسازگاری، نگرش‌های نسبی‌گرایانه و جزم‌اندیشانه به مفهوم حقیقت است. هورکهایمر راه برون‌رفت از این بحران را در مفهومی دیالکتیکی از فلسفه‌ می‌جوید. این مقاله به بررسی تحلیل هورکهایمر از دو گونه خرد و نیز تشریح تناقض‌های حاصل از چیرگی یک گونه خردورزی بر گونۀ دیگر می‌پردازد. به‌ویژه نگرش هورکهایمر درباره مفهوم حقیقت بررسی شده و مقاله درصدد پاسخ‌گویی به این پرسش است که آیا فلسفه او قادر است مفهومی بینابینی از حقیقت ارائه دهد که از جزم‌اندیشی و نسبی‌گرایی به‌یکسان دور باشد؟ %U https://jpt.isca.ac.ir/article_63753_06227bd4f31349641a1642dda9c9271b.pdf