TY - JOUR ID - 67371 TI - بی‌نیازی فهم ظواهر قرآن از علوم عقلی JO - نقد و نظر JA - JPT LA - fa SN - 1062-8952 AU - میرعرب, فرج الله AD - دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 24 IS - 94 SP - 119 EP - 143 KW - فهم قرآن KW - ظواهر قرآن KW - قرآن و عقل نظری KW - قرآن و علوم عقلی DO - 10.22081/jpt.2019.67371 N2 - برخی محققان فهم آیاتی از قرآن را نیازمند تولیدات عقل نظری دانسته‌اند، ولی ویژگی‌های این کتاب آسمانی نشان می‌دهد که گرچه مخاطب قرآن انسان عاقل است، برای أفاده مراد هرگز نیازمند برهان‌های عقل بشری نیست و ادعای نیاز خلاف مبانی است. مخاطب قرآن «الناس» است که شامل آشنایان با برهان‌های عقل نظری و غیر آن می‌شود؛ قرآنی که خود را «نور مبین»، «تبیان»، «هدایت» و حجت برای عقیده و عمل توصیف کرده است. همچنین ادعای نیاز قرآن با تحدّی عمومی و اعجاز قرآن، حجت‌بودن آن به‌عنوان سند حقانیت رسالت و نیز اصل لزوم عرضۀ هر اندیشه‌ای بر قرآن برای سنجش راستی و کژی آن در تعارض است و پیامد آن ادعای نقص کتاب خدا در افاده مراد است. این پژوهش که به شیوه تحلیلی ـ انتقادی و اسنادی انجام شده است، با ظاهری‌گری به‌کلی متفاوت است و به‌منظور دفاع از کامل‌بودن قرآن کریم و با هدف بستن راه تفسیر به‌رأی نگاشته شده است. مطابق این نظریه، عقل باید برای تعالی فهم خود تلاش کند و منعی در استفادات و انتزاع‌های عقلی مفسر نیست، ولی نقشی در تکمیل دلالت آیات ندارد. UR - https://jpt.isca.ac.ir/article_67371.html L1 - https://jpt.isca.ac.ir/article_67371_e30cb822196b749061096d0b459691cf.pdf ER -