TY - JOUR ID - 506 TI - تأثیر تلقی ابن‌ سینا از نفس بر تصویر او از جاودانگی JO - نقد و نظر JA - JPT LA - fa SN - 1062-8952 AU - اکبری, رضا AD - دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشکده الهیات دانشگاه امام صادق(ع) Y1 - 2010 PY - 2010 VL - 15 IS - 60 SP - 2 EP - 17 KW - ابن سینا KW - عقل KW - نفس KW - جاودانگی KW - معاد جسمانی.  DO - N2 - در این مقاله نشان می‌دهیم که معاد جسمانی از دیدگاه ابنسینا آموزه‌ای خردگریز است؛ یعنی اثبات عقلی آن ممکن نیست و تنها باید آن را از طریق نقلی - که خود در نهایت مورد تأیید عقل است - پذیرفت. البته، ابن سینا معاد روحانی را به‌لحاظ عقلی قابل اثبات می‌داند؛ از نظر او ذات نفس، عقل است که مجرد بوده و دیگر قوا به دلیل تحققشان از ناحیه تعلق نفس به بدن بهعنوان امری مادی، غیر مجرد‌اند. از آن‌جا که قوّه عقل مجرد است و بعد از مرگ بدن باقی می‌ماند، می‌توان تبیینی فلسفی از لذات و آلام آن ارائه کرد. در نتیجه، معاد روحانی لذات و آلام قوّه عقل است که از ملکات حسنه و رذیله سرچشمه می‌گیرد. اما با توجه به این‌که قوای نباتی و حیوانی در بدن تحقق دارند، با جدایی نفس از بدن نابود شده و از این‌رو، ارائۀ تبیین فلسفی از لذات و آلام آنها - در نظام فلسفی ابن سینا- میسور نیست. در نتیجه، اثبات عقلی معاد جسمانی امکان ندارد. به نظر می‌رسد، این تواضع عقلی بهتر از تلاش‌های ناموفق برای اثبات عقلی معاد جسمانی است. UR - https://jpt.isca.ac.ir/article_506.html L1 - https://jpt.isca.ac.ir/article_506_ea753a424e8c5d7dc8b964e7c2cbdcfe.pdf ER -